“ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΜΟΝΑΧΟΥΣ”
Ἀρχιμ. Σεραφείμ Δημόπουλος
μέρος γ΄ «Ἡ σιωπή»
Καί εἰς ἄλλη ἐργασία μας εἴχαμε σημειώσει καί κρίνω ὠφέλιμον καί ἐδῶ νά ἐπαναλάβω ὅσα περί τῆς σιωπῆς ἐσημείωσα.
Ὅτι δηλαδή οἱ πρῶτοι πατέρες εἶχον τήν σιωπή ὡς ἀρετή ἀρετῶν καί ὡς ἀπόδειξις προόδου εἰς τήν ἀρετή. Καί ἐπεδίωκαν ν᾿ ἀποκτήσουν μέ πολλούς κόπους καί προσπάθειες αὐτή τήν μητέρα τῶν ἀρετῶν. Καί οἱ πνευματικοί πατέρες ἐξασκοῦσαν τούς μαθητάς των εἰς αὐτήν. Κάποιος μοναχός εἰσῆλθε εἰς ἕνα μοναστήρι, καί ἐζήτησε ἀπό τόν ἡγούμενον νά τόν κάμη καλόγηρον. Καί αὐτός τοῦ εἶπεν διά νά τόν δοκιμάση.
«Ἀπ᾿ ὅτι βλέπω ἐσύ δέν φαίνεσαι νά προοδεύσης σέ καμία ἀρετή. Ὅμως ὡς κανόνα ἔχε τοῦτο. Νά μήν ὁμιλῆς καθόλου. Οὔτε μία λέξη δέν θά βγαίνη ἀπό τό στόμα σου. Οὔτε προσευχή θά ὑποψιθυρίζης. Οὔτε εἰς τήν ἐκκλησία θά ψάλης. Ἔάν σέ ἐρωτήση ἄλλος ἀδελφός ἤ κοσμικός περί τινος πράγματος δέν θά τοῦ ὁμιλήσης. Θά ζῆς καί θά πολιτεύεσαι ὡς ἄλαλος. Ἐάν δέ κάμης ἔτσι, ἴσως ὁ Θεός καί σέ εὐσπλαγχνισθῆ καί σέ κοσμήση μέ κάποια ἀρετή καί σωθῆς».
Καί ὁ μοναχός ἔκαμεν ὅπως τοῦ εἶπεν ὁ ἡγούμενος. Ἦταν σιωπηλός. Πρᾶος εἰρηνικός. Οἱ ἄλλοι μοναχοί μέ νοήματα τοῦ ὑπεδείκνυαν τί νά κάμη. Καί αὐτός πρόθυμος καί μέ ἐπιμέλεια τό ἔκαμε. Ἦταν δέ σέ ὅλους ἀγαπητός διά τήν πραότητά του καί τήν ὑπακοή του. Ἕνα πρωί τόν ἐκάλεσε ὁ ἡγούμενος καί τοῦ εἶπεν.
«Δέν σέ βλέπω νά ἔκαμες καμία προκοπή τόσον χρόνο ὅπου μένεις εἰς τό μοναστήρι. Γιαυτό καί θά σέ στείλω σέ ἄλλο μοναστήρι μήπως ἐκεῖ κάτι ἐπιτύχης!».
Καί τοῦ ἔδωκε ἕνα γράμμα νά τό δώση εἰς τόν ἡγούμενο τοῦ ἄλλου μοναστηριοῦ. Ὁ μοναχός ἔβαλε μετάνοια, καί ἀνεχώρησε. Ὅταν ἔφθασε στό νέο μοναστήρι ἔδωσε τό γράμμα στόν ἡγούμενο. Ἐκεῖνος τό διάβασε, καί τόν κράτησε. Ἔπειτα ἀπό ἕνα χρόνο ἔγραψε γράμμα εἰς τόν πρῶτο ἡγούμενο καί τοῦ ἐγραφε ὅτι ὁ μοναχός πού μοῦ ἔστειλες ἔκοιμήθη ἐν Κυρίῳ, καί ὅλοι λυπηθήκαμε καί ἐκλαύσαμε διότι ἦταν ὑποδειγματικός μοναχός. Ἅκακος, ἀθῶος, πρᾶος, νηστευτής, ὑπάκουος. Ἦταν ἄλαλος, καί οἱ ἀδελφοί μέ νοήματα τοῦ ὑπεδείκνυαν τί πρέπει νά κάμη. Εἴθε ὁ Κύριος μετά τῶν ὁσίων ν᾿ ἀναπαύση τήν ψυχή του.
Ὅταν ὁ ἡγούμενος πῆρε τό γράμμα πολύ συγκινήθηκε καί ἔκλαυσε, καί ἔκρουσε τό σήμαντρο καί συγκεντρώθηκαν ὅλοι, καί τούς διηγήθηκε τά περί τοῦ ἀδελφού τῆς ὑπακοῆς καί τῆς σιωπῆς του, τήν ὁποία διετήρησε εἰς τό νέο μοναστήριο, διότι ἐγώ ἐλησμόνησα νά τοῦ λύσω τόν κανόνα. Καί ὅλοι οἰκοδομήθηκαν καί ἐδόξασαν τόν Θεόν διότι ἔχει τέτοιους δούλους, καί ἐμακάρισαν τόν ἀδελφόν ὅτι διά ὁλίγον χρόνον ὑπομονῆς καί σιωπῆς ἐκέρδισε τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Ὑπάρχουν καί ἄλλα παραδείγματα σιωπῆς, ὅπου ἐθελουσίως εἶχαν τήν ἀρετή αὐτή ἰσοβίως, καί ἀπό τό στόμα τους οὐδέποτε βγῆκε λόγος, οὔτε πρός οἰκοδομή, οὔτε πρός διόρθωσι ἄλλου χριστιανοῦ, οὔτε δοξολογία ἤ εὐχαριστία πρός τόν Θεόν.
Διότι ἡ φιλανθρωπία εἶναι μεγάλον ἀγαθόν, καί ὁ ἐλεήμων ἔχει μισθόν ἀπό τόν Θεόν, ἐλπίζων ὅτι θά ἐλεηθῆ κατά τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως κατά τά λόγια τοῦ Κυρίου, «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες ὅτι αὐτοί ἐλεηθήσονται», ἀλλ᾿ ὅμως ἡ προσευχή εἶναι ἀνωτέρα τῆς ἐλεημοσύνης, καί ἡ σιωπή εἶναι ἀνωτέρα τῆς προσευχῆς. Εἶναι ἡ προσευχή τῶν προσευχῶν.Κατάσταση ἀγγελική, διότι οἱ ἄγγελοι μέ σιωπή ἀκαταπαύστως ὑμνοῦν καί δοξολογοῦν τόν Θεόν.
Κατάστασις μακαριότητος, μακαριότης τοῦ παραδείσου. Διότι οἱ ἅγιοι εἰς τούς οὐρανούς γεύονται ἐν σιωπῇ τήν μακαριότητα τοῦ παραδείσου, καί διά τῆς σιωπῆς δοξολογοῦν τόν Θεόν καί τόν εὐχαριστοῦν ὅτι τούς καταξίωσε τέτοια μακαριότητα καί τόσων ἐπουρανίων δωρεῶν, δωρεές τίς ὁποῖες ἐδῶ εἰς στήν γῆ δέν ἠδύναντο νά φαντασθοῦν, πόσον γλυκύτατες καί ἀνώτερες κάθε εὐτυχίας ἐπιγείου καί μακαριότητας ὑπάρχουν. Ἡ σιωπή εἶναι φύλακας ἄγγελος τῆς εἰρήνης.
Τά λόγια εἶναι σφαῖρες πού προκαλοῦν πολέμους, ταραχές, ζημία ψυχῆς, ἤ ταραχή καί σύγχυσι φρενῶν, θλίψεις, ἀθυμίες.
Ὁ σιωπηλός εἶναι πάντα εἰρηνικός, καί εἰρηνεύει καί ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι τόν συναναστρέφονται. Διότι ἀκτινοβολεῖ καί μεταδίδει τήν εἰρήνη τοῦ Θεοῦ.
Διά τῆς σιωπῆς ἐπιτυγχάνεις ὅτι ἐπιχειρῆς ν᾿ ἀποκτήσης διά τῆς νηστείας τῆς ἀγρυπνίας τῆς κακοπαθείας. Ἐάν εἶσαι ἀσθενής καί ἀδύνατος σωματικά καί δέν δύνασαι νά νηστεύης, ὅμως διά τῆς σιωπῆς, τήν ὁποία καί τό πιό ἀσθενικό σῶμα καί ὁ πιό γερός καί ἐξασθενισμένος μπορεῖ νά ἀσκήση, ἀποκτᾶς καί κερδίζεις θεία χάρι, ἀνώτερη ἐκείνης τῆς νηστείας!
Πόση δυστυχία φέρνουν τά λόγια!
Πόση εὐτυχία γεννάει ἡ σιωπή!
Πόσο μῖσος καί κακότητα σκορπίζουν τά λόγια!
Πόση ἀγάπη καί καλωσύνη γεννάει ἡ σιωπή!
Πόσοι διαπληκτισμοί, φιλονικίες, ξυλοδαρμοί, δικαστικοί ἀγῶνες, καί θάνατοι θά εἶχαν ἀποφευχθεῖ, ἐάν εἴχαμε σιωπή, τόν σύνδεσμο αὐτό καί τήν ἀπόδειξι τῆς τελειότητος.
Ἀγάπησε λοιπόν καί ἐπεδίωξε ν᾿ ἀποκτήσης αὐτή τήν ἀρετή, καί θά κερδίσης μέ λίγους κόπους τήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τά οὐράνια ἀγαθά τά μένοντα εἰς αἰώνας αἰώνων. ΑΜΗΝ.
Συνεχίζεται…..
Τέλος καί τῷ Βασιλεῖ τῶν αἰώνων
ἀφθάρτῳ ἀοράτῳ μόνῳ σοφῷ Θεῷ
τιμή καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.
Λάρισα 2001
