ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:
ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ
ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:
ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Ἄς δοῦμε τώρα καί τά ὑπόλοιπα στοιχεῖα, πού εἶναι βοηθητικά προκειμένου νά συμμετάσχουμε στή Θεία Λειτουργία:
Γ)Ἀποκατάσταση τῆς Εἰρήνης μέ τόν Θεό, μέ τόν ἑαυτό μας καί μέ ὅλους τούς ἀνθρώπους.(Τίποτε δέν πρέπει νά κάνουμε μέ βιασύνη-ἄγχος. Τό ἄγχος φανερώνει μία δαιμονική κυριαρχία πάνω μας).
Νά τά κάνουμε ὅλα ἥρεμα, χωρίς ἄγχος. Νά κρατᾶμε πάντα τήν ἐσωτερική μας εἰρήνη ἀποφεύγοντας κάθε τι πού μπορεῖ νά τήν ταράξει. Κυρίως καί ὁλοκληρωτικά ἀτάραχος εἶναι ὁ ταπεινός. «Κι ἄν κολληθῇ ὁ οὐρανός στή γῆ, ὁ ταπεινόφρων οὐ θροεῖται» μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σῦρος. Ἑπομένως ἐάν ταραζόμαστε σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε ταπεινοφροσύνη.
Δ)Ἀλληλοσυγχώρηση πρίν τή συμμετοχή στή Θεία Λειτουργία.
Ἡ ἀληθινή λατρεία ἀπαιτεῖ τήν ἀληθινή κοινωνία καί ἑνότητα μεταξύ μας. Ἀναγκαία προϋπόθεση γιά νά εἶναι θεάρεστη ἡ λατρεία, γιά νά ζήσουμε τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, εἶναι ἡ καταλλαγή καί ἡ ἀγάπη μέ τόν πλησίον. Ἔστω καί μέ ἕναν ἄνθρωπο στόν κόσμο νά ἔχουμε ἐχθρότητα καί μῖσος δέν μποροῦμε νά προσέλθουμε στό μυστήριο. Πρέπει ἡ ψυχή καί ἡ καρδιά μας νά εἶναι μία γιά νά νά δοξολογήσουμε τό «πάντιμο καί μεγαλοπρεπές ὄνομα» τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Στίς κοσμικές ὑποθέσεις, ἄνθρωποι πού ζοῦνε ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία καί τή Θεία Λειτουργία συμφωνοῦν πολλές φορές ἐξωτερικά σέ κάτι καί φαίνεται ὅτι τό ζητοῦν μέ ἕνα στόμα. Ἀλλά ὄχι μέ μιά καρδιά.
Οἱ βαθύτεροι σκοποί καί λογισμοί εἶναι διαφορετικοί στόν καθένα. Ἀντίθετα στήν Ἐκκλησία προηγεῖται ἡ ἐσωτερική ἑνότητα καί συμφωνία. Ὅλοι συνδεόμαστε μέ τόν Κύριο ὀργανικά. Γινόμαστε ἕνα στόμα, μιά καρδιά. «Σύμψυχοι, τό ἕν φρονοῦντες».1 Ἡ ἑνότητα αὐτή τῆς ἀγάπης εἶναι «δώρημα τέλειον ἄνωθεν καταβαῖνον». Στούς πρώτους χριστιανούς αὐτή ὑπῆρχε σέ τέλειο βαθμό διότι ὑπῆρχε ζωντανή εὐχαριστιακή κοινότητα. Σ’ αὐτούς ἤτανε ὅλα κοινά.2 Αὐτή ἡ ἀληθινή πνευματική ἀγάπη κάνει τό πλῆθος τῶν πιστῶν νά εἶναι «ὅπως οἱ χορδές τῆς λύρας. Εἶναι μέν πολλές ἀλλά, συγκλίνοντας σέ μιά συμφωνία, ψάλλουν τραγούδι χαροποιό»3. Ὅταν ὑπάρχει αὐτή ἡ ἀγαπητική ἑνότητα, τότε κατέρχονται πλούσια τά ἐλέη τοῦ Θεοῦ· γιατί τότε ἡ δοξολογία μας καί ἡ εὐχαριστία μας ἀνεβαίνουν στό θρόνο τοῦ Θεοῦ. Ὅταν γινόμαστε ἕνα στόμα πού ὑμνεῖ τήν Ἀγάπη, μιά καρδιά πού χτυπᾶ γιά τήν Ἀγάπη, τότε τά ἐλέη τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἡ Αὑτοαγάπη μᾶς κατακλύζουν. Ἀλλοίμονο ἄν δέν γινόμαστε ἔτσι · τότε ἡ προσφορά μας εἶναι ἀπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό τῆς ἀγάπης· τότε δέν μπορεῖ νά πραγματοποιηθεῖ ἡ εὐχή καί βεβαίωση τοῦ λειτουργοῦ γιά τήν ἔκχυση τοῦ θεϊκοῦ ἐλέους τό ὁποῖον «ἔσται μετά πάντων, τῶν ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ δοξαζόντων καί ἀνυμνούντων τό πάντιμον καί μεγαλοπρεπές ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».Ἀπαραίτητη γιά τή διατήρηση τῆς ἑνότητας ἡ ἀλληλοσυγχώρηση. «Ἄν πηγαίνοντας τό δῶρο σου στό Θεό, θυμηθεῖς ὅτι ὁ πλησίον σου ἔχει κάτι ἐναντίον σου» λέει ὁ Κύριος (ὄχι ὅτι ἐσύ ἔχεις κάτι ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ σου – πρᾶγμα ἀνεπίτρεπτο γιά χριστιανό), «τότε ἄφησε τό δῶρο σου καί πήγαινε νά διαλλαγεῖς μέ τόν ἀδελφό σου»4· πήγαινε νά συγχωρηθεῖς γιά νά μπορέσεις καί νά «συν-χωρήσεις», νά συμπορευτεῖς δηλ μαζί του στήν Θεία Λειτουργία. Ἐκεῖ δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρχουν διαμάχες καί χωρισμοί καί ἐχθρότητες καί ζήλειες καί κακίες. Τότε (ἄν ὑπάρχουν ἔχθρες μεταξύ μας) δέν εἴμαστε κομμάτια τοῦ Σώματός Του ἀλλά καρκινώματα ἀπορριπτέα. Τότε εἴμαστε ἀνάξιοι καί ἀνίκανοι καί ἀπρόσδεκτοι ἀπό τόν οὐράνιο Νυμφίο διότι πληγώσαμε τήν ἀγάπη πού εἶναι ὁ Ἴδιος.
Διηγεῖται ὁ π. Ἐφραίμ Κατουνακιώτης: «Σ’ ἕνα μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ὄρους, …, ἰδιόρρυθμο ἤτανε. Εἶπε ὁ παπᾶς στόν ἀγωγιάτη:
-Κύριε Δημήτριε, μοῦ φέρνεις καί μένα πέντε-δέκα φορτία ξύλα, να κάψω το χειμώνα;
-Θά σοῦ φέρω, παπᾶ-Ἐφραίμ.
Ἔφερε.
-Φέρ’ τα ἀπό ‘δῶ.
-Ὄχι ἀπό ‘κεῖ, τό ζῶο φοβᾶται, Γέροντα.
-Φερ’ τα ἀπό ‘δῶ, ντέ.
Μαλώσανε.
-Ἀσυγχώρητος.
- Κι ἐσύ ἀκοινώνητος.
Ἔφυγε ὁ ἀγωγιάτης πῆγε ἀπάνω στό βουνό. Ὁ παπᾶς τώρα τί πρέπει νά κάνει; Μπορεῖ νά λειτουργήσει, νά φέρει σέ ἀδιαφορία, ὅτι ἐγώ εἶχα δίκιο; Ὄχι. Μπορεῖ νά λειτουργήσει; Ὄχι. Τί νά κάνει. Τώρα μάχονται δύο: «Καλά, αὔριο πού θά ‘ρθει -γιατί ἤτανε βραδάκι- αὔριο πού θά ‘ρθει ὁ ἀγωγιάτης, τοῦ λέω ὅτι νά μέ συγχωρέσει». Ὁ ἄλλος λέει: ‘’Καλά, ἄν δέν ἔρθει ὁ ἀγωγιάτης αὔριο κι ἔλαβε ἕνα τηλεγράφημα ἀπό τή γυναίκα του νά πάει ὅτι τό παιδί ἀρρώστησε, τί θά κάνεις;» Πάτερ, ἐδῶ εἶναι ὁ θησαυρός τοῦ καλογήρου. Προσευχή.
- Παναγία μου, τί νά κάνω; (Τό Ἰβήρων ἦταν τό μοναστῆρι.). Παναγία Πορταΐτισσα, τί νά κάνω, βοηθησέ με.
Κεραυνοβόλος ἔρχεται ἡ πληροφορία, ἡ ἔμπνευση, νά ποῦμε, ἡ παρουσία τῆς Παναγίας. Ὅλοι μας ξέρομε ὅτι τά μοναστήρια τά Ἁγιορείτικα, ὅταν βασιλεύει ὁ ἥλιος κλείνουνε. Ἔχουν ὅμως κι ἕνα πορτάκι μικρό τόσο, πού ἐν καιρῷ, σπάνια τό ἀνοίγουν αὐτό. Ἀνάβει λοιπόν ὁ παπᾶς τό φανάρι του, περνάει τό πορτάκι κι ἀνεβαίνει ἀπάνω στό βουνό.
-Καλησπέρα σας.
-Καλῶς τόν παπᾶ.
-Εὐλογημένε κύριε Δημήτρη, νά μέ συγχωρέσεις.
-Θεός σχωρέσου. Συγχώρεσέ με κι ἐσύ.
Συγχωρεθήκανε καί κατέβηκε κάτω ὁ παπᾶς πάλι καί λειτούργησε τήν ἄλλη μέρα»5.
Ἄς δοῦμε τώρα καί τά ὑπόλοιπα στοιχεῖα, πού εἶναι βοηθητικά προκειμένου νά συμμετάσχουμε στή Θεία Λειτουργία:
Γ)Ἀποκατάσταση τῆς Εἰρήνης μέ τόν Θεό, μέ τόν ἑαυτό μας καί μέ ὅλους τούς ἀνθρώπους.(Τίποτε δέν πρέπει νά κάνουμε μέ βιασύνη-ἄγχος. Τό ἄγχος φανερώνει μία δαιμονική κυριαρχία πάνω μας).
Νά τά κάνουμε ὅλα ἥρεμα, χωρίς ἄγχος. Νά κρατᾶμε πάντα τήν ἐσωτερική μας εἰρήνη ἀποφεύγοντας κάθε τι πού μπορεῖ νά τήν ταράξει. Κυρίως καί ὁλοκληρωτικά ἀτάραχος εἶναι ὁ ταπεινός. «Κι ἄν κολληθῇ ὁ οὐρανός στή γῆ, ὁ ταπεινόφρων οὐ θροεῖται» μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σῦρος. Ἑπομένως ἐάν ταραζόμαστε σημαίνει ὅτι δέν ἔχουμε ταπεινοφροσύνη.
Δ)Ἀλληλοσυγχώρηση πρίν τή συμμετοχή στή Θεία Λειτουργία.
Ἡ ἀληθινή λατρεία ἀπαιτεῖ τήν ἀληθινή κοινωνία καί ἑνότητα μεταξύ μας. Ἀναγκαία προϋπόθεση γιά νά εἶναι θεάρεστη ἡ λατρεία, γιά νά ζήσουμε τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, εἶναι ἡ καταλλαγή καί ἡ ἀγάπη μέ τόν πλησίον. Ἔστω καί μέ ἕναν ἄνθρωπο στόν κόσμο νά ἔχουμε ἐχθρότητα καί μῖσος δέν μποροῦμε νά προσέλθουμε στό μυστήριο. Πρέπει ἡ ψυχή καί ἡ καρδιά μας νά εἶναι μία γιά νά νά δοξολογήσουμε τό «πάντιμο καί μεγαλοπρεπές ὄνομα» τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Στίς κοσμικές ὑποθέσεις, ἄνθρωποι πού ζοῦνε ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία καί τή Θεία Λειτουργία συμφωνοῦν πολλές φορές ἐξωτερικά σέ κάτι καί φαίνεται ὅτι τό ζητοῦν μέ ἕνα στόμα. Ἀλλά ὄχι μέ μιά καρδιά.
Οἱ βαθύτεροι σκοποί καί λογισμοί εἶναι διαφορετικοί στόν καθένα. Ἀντίθετα στήν Ἐκκλησία προηγεῖται ἡ ἐσωτερική ἑνότητα καί συμφωνία. Ὅλοι συνδεόμαστε μέ τόν Κύριο ὀργανικά. Γινόμαστε ἕνα στόμα, μιά καρδιά. «Σύμψυχοι, τό ἕν φρονοῦντες».1 Ἡ ἑνότητα αὐτή τῆς ἀγάπης εἶναι «δώρημα τέλειον ἄνωθεν καταβαῖνον». Στούς πρώτους χριστιανούς αὐτή ὑπῆρχε σέ τέλειο βαθμό διότι ὑπῆρχε ζωντανή εὐχαριστιακή κοινότητα. Σ’ αὐτούς ἤτανε ὅλα κοινά.2 Αὐτή ἡ ἀληθινή πνευματική ἀγάπη κάνει τό πλῆθος τῶν πιστῶν νά εἶναι «ὅπως οἱ χορδές τῆς λύρας. Εἶναι μέν πολλές ἀλλά, συγκλίνοντας σέ μιά συμφωνία, ψάλλουν τραγούδι χαροποιό»3. Ὅταν ὑπάρχει αὐτή ἡ ἀγαπητική ἑνότητα, τότε κατέρχονται πλούσια τά ἐλέη τοῦ Θεοῦ· γιατί τότε ἡ δοξολογία μας καί ἡ εὐχαριστία μας ἀνεβαίνουν στό θρόνο τοῦ Θεοῦ. Ὅταν γινόμαστε ἕνα στόμα πού ὑμνεῖ τήν Ἀγάπη, μιά καρδιά πού χτυπᾶ γιά τήν Ἀγάπη, τότε τά ἐλέη τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἡ Αὑτοαγάπη μᾶς κατακλύζουν. Ἀλλοίμονο ἄν δέν γινόμαστε ἔτσι · τότε ἡ προσφορά μας εἶναι ἀπρόσδεκτη ἀπό τόν Θεό τῆς ἀγάπης· τότε δέν μπορεῖ νά πραγματοποιηθεῖ ἡ εὐχή καί βεβαίωση τοῦ λειτουργοῦ γιά τήν ἔκχυση τοῦ θεϊκοῦ ἐλέους τό ὁποῖον «ἔσται μετά πάντων, τῶν ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ δοξαζόντων καί ἀνυμνούντων τό πάντιμον καί μεγαλοπρεπές ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».Ἀπαραίτητη γιά τή διατήρηση τῆς ἑνότητας ἡ ἀλληλοσυγχώρηση. «Ἄν πηγαίνοντας τό δῶρο σου στό Θεό, θυμηθεῖς ὅτι ὁ πλησίον σου ἔχει κάτι ἐναντίον σου» λέει ὁ Κύριος (ὄχι ὅτι ἐσύ ἔχεις κάτι ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ σου – πρᾶγμα ἀνεπίτρεπτο γιά χριστιανό), «τότε ἄφησε τό δῶρο σου καί πήγαινε νά διαλλαγεῖς μέ τόν ἀδελφό σου»4· πήγαινε νά συγχωρηθεῖς γιά νά μπορέσεις καί νά «συν-χωρήσεις», νά συμπορευτεῖς δηλ μαζί του στήν Θεία Λειτουργία. Ἐκεῖ δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρχουν διαμάχες καί χωρισμοί καί ἐχθρότητες καί ζήλειες καί κακίες. Τότε (ἄν ὑπάρχουν ἔχθρες μεταξύ μας) δέν εἴμαστε κομμάτια τοῦ Σώματός Του ἀλλά καρκινώματα ἀπορριπτέα. Τότε εἴμαστε ἀνάξιοι καί ἀνίκανοι καί ἀπρόσδεκτοι ἀπό τόν οὐράνιο Νυμφίο διότι πληγώσαμε τήν ἀγάπη πού εἶναι ὁ Ἴδιος.
Διηγεῖται ὁ π. Ἐφραίμ Κατουνακιώτης: «Σ’ ἕνα μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ὄρους, …, ἰδιόρρυθμο ἤτανε. Εἶπε ὁ παπᾶς στόν ἀγωγιάτη:
-Κύριε Δημήτριε, μοῦ φέρνεις καί μένα πέντε-δέκα φορτία ξύλα, να κάψω το χειμώνα;
-Θά σοῦ φέρω, παπᾶ-Ἐφραίμ.
Ἔφερε.
-Φέρ’ τα ἀπό ‘δῶ.
-Ὄχι ἀπό ‘κεῖ, τό ζῶο φοβᾶται, Γέροντα.
-Φερ’ τα ἀπό ‘δῶ, ντέ.
Μαλώσανε.
-Ἀσυγχώρητος.
- Κι ἐσύ ἀκοινώνητος.
Ἔφυγε ὁ ἀγωγιάτης πῆγε ἀπάνω στό βουνό. Ὁ παπᾶς τώρα τί πρέπει νά κάνει; Μπορεῖ νά λειτουργήσει, νά φέρει σέ ἀδιαφορία, ὅτι ἐγώ εἶχα δίκιο; Ὄχι. Μπορεῖ νά λειτουργήσει; Ὄχι. Τί νά κάνει. Τώρα μάχονται δύο: «Καλά, αὔριο πού θά ‘ρθει -γιατί ἤτανε βραδάκι- αὔριο πού θά ‘ρθει ὁ ἀγωγιάτης, τοῦ λέω ὅτι νά μέ συγχωρέσει». Ὁ ἄλλος λέει: ‘’Καλά, ἄν δέν ἔρθει ὁ ἀγωγιάτης αὔριο κι ἔλαβε ἕνα τηλεγράφημα ἀπό τή γυναίκα του νά πάει ὅτι τό παιδί ἀρρώστησε, τί θά κάνεις;» Πάτερ, ἐδῶ εἶναι ὁ θησαυρός τοῦ καλογήρου. Προσευχή.
- Παναγία μου, τί νά κάνω; (Τό Ἰβήρων ἦταν τό μοναστῆρι.). Παναγία Πορταΐτισσα, τί νά κάνω, βοηθησέ με.
Κεραυνοβόλος ἔρχεται ἡ πληροφορία, ἡ ἔμπνευση, νά ποῦμε, ἡ παρουσία τῆς Παναγίας. Ὅλοι μας ξέρομε ὅτι τά μοναστήρια τά Ἁγιορείτικα, ὅταν βασιλεύει ὁ ἥλιος κλείνουνε. Ἔχουν ὅμως κι ἕνα πορτάκι μικρό τόσο, πού ἐν καιρῷ, σπάνια τό ἀνοίγουν αὐτό. Ἀνάβει λοιπόν ὁ παπᾶς τό φανάρι του, περνάει τό πορτάκι κι ἀνεβαίνει ἀπάνω στό βουνό.
-Καλησπέρα σας.
-Καλῶς τόν παπᾶ.
-Εὐλογημένε κύριε Δημήτρη, νά μέ συγχωρέσεις.
-Θεός σχωρέσου. Συγχώρεσέ με κι ἐσύ.
Συγχωρεθήκανε καί κατέβηκε κάτω ὁ παπᾶς πάλι καί λειτούργησε τήν ἄλλη μέρα»5.
Προδημοσίευση στό διαδίκτυο Γ΄ἔκδοσης (ἐπηυξημένης) τοῦ βιβλίου: (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου)-Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε
Σχῆμα μικρό ,Σελίδες: 162, Τιμή:5€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr
2
«Ὁ βίος , ἡ ψυχή, ἡ συμφωνία, ἡ τράπεζα κοινή, ἀδιαίρετος ἀδελφότης,
ἀγάπη ἀνυπόκριτος, τά πολλά σώματα ἕν ἐργαζομένη· τάς διαφόρους ψυχάς
εἰς μίαν ὁμόνοιαν ἁρμόζουσα» (Μ. Βασίλειος: Μ 31, 325).
4
«Ἐὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ
ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ͵ ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ
θυσιαστηρίου͵ καὶ ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου͵ καὶ τότε ἐλθὼν
πρόσφερε τὸ δῶρόν σου» (Ματθ.5,23-24).
5 Γέροντας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης: Λόγοι διδαχῆς, Προσευχή, σελ. 200-201.
http://www.hristospanagia.gr/?p=13400#more-13400
http://www.hristospanagia.gr/?p=13400#more-13400
