ΠΡΟΛΟΓΟΣ, ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ: ΟΣΙΟΥ ΙΣΑΑΚ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΝΙΝΕΥΙ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ ΤΑ ΕΥΡΕΘΕΝΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΜΕ ΣΧΟΛΙΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ , ἄρχισα πρίν ἀπό περίπου δέκα ἔτη νά μεταφράζω στήν νέα ἑλληνική γλώσσα τά γλυκύτατα ἀσκητικά κείμενα τοῦ ὁσίου πατέρα μας Ἰσαάκ ἐπισκόπου Νινευί, τοῦ Σύρου. Ἦταν τόση ἡ πνευματική ὠφέλεια καί ὁ ἐνθουσιασμός ἀπό τή μελέτη τους, πού παρόλες τίς μεγάλες δυσκολίες, συνέχισα καί τολμῶ νά παρουσιάσω στήν ἀγάπη σας τό πρῶτο μέρος τῆς ταπεινῆς μου ἐργασίας. Εἴθε ὁ Πανάγιος Κύριος Μας νά εὐλογήσει αὐτό τό βιβλίο ὥστε νά ἀποβεῖ πρός δόξαν Του καί πρός ὠφέλειαν ὅλων μας. Ἐπικαλοῦμαι τίς πρεσβεῖες τῆς Πανυπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου τοῦ Ὁσίου Ἰσαάκ καί πάντων τῶν ἁγίων, ὥστε τά θεόπνευστα λόγια τοῦ ὁσίου νά κατανοηθοῦν καί τό κατά δύναμιν νά ἐφαρμοσθοῦν ἀπό ὅλους μας. Ὁ ἅγιος μᾶς δίνει συνταγές ζωῆς ἀληθινῆς, χρησιμότατες γιά ὅλους, μοναχούς καί λαϊκούς, ἐγγάμους καί ἀγάμους, ἡσυχαστές καί ἀγωνιζομένους μέσα στήν κοσμική τύρβη.
Ὁ ἡσυχαστικός τρόπος ζωῆς εἶναι ὁ χριστιανικός τρόπος ζωῆς. Ὅποιος θέλει νά ζήσει χριστιανικά θά πρέπει νά ζήσει ὅπως ἔζησαν ὅλοι οἱ ἅγιοι, οἱ μιμηταί τοῦ Χριστοῦ μας. Ἡ ζωή του θά πρέπει νά συνδυάζει ἐξωστρέφεια καί ἐνδοστρέφεια. Κυρίως ἐνδοστρέφεια, σιωπή, προσευχή, μελέτη καί κατά Χριστόν ἄσκηση θά πρέπει νά βιώνονται ὅσο τό δυνατόν ἐντονώτερα. Ἡ ἐξωτερική δράση θά πρέπει ἐπίσης νά ὑπάρχει γιά νά ἐκπληρώνεται τό καθῆκον τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον.
Ὁ Χριστινός καλεῖται νά καθαριστεῖ. Αὐτό κατορθοῦται μέ τό νά ζεῖ ἀσκητικά καί μυστηριακά, προσευχητικά καί ἁγνά, ὅπου καί ἄν βρίσκεται: μόνος του, στόν κόσμο, σέ οἰκογένεια ἤ σέ μοναστήρι. Ὁ ἡσυχασμός εἶναι ὁ τρόπος καί ὁ δρόμος θεραπείας τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς. Βεβαίως δέν μποροῦν ὅλοι νά ζήσουν σέ τόπο ἀπαλλαγμένο ἀπό ἐξωτερικούς θορύβους. Μποροῦν ὅμως ὅλοι νά καταπολεμήσουν τούς ἐσωτερικούς θορύβους τῶν λογισμῶν καί τῶν πολυποίκιλων ἄχρηστων μεριμνῶν.
Ἐνδεχομένως δέν μποροῦν ὅλοι νά ζήσουν μέ παρθενία καί πλήρη ἀκτημοσύνη, γινόμενοι μοναχοί. Μποροῦν ὅμως ὅλοι, ἀλλά καί ὁφείλουν νά ζήσουν μέ τήν παρθενία τοῦ νοός. Ὅλοι θά πρέπει νά ἔχουν ἁγνότητα καί καθαρότητα καρδίας, καθώς καί ἀπροσπάθεια στά ὑλικά πράγματα. Μποροῦν καί πρέπει νά ζοῦν ὅλοι μέ ἐγκράτεια, ὀλιγοκτημοσύνη καί ἀμεριμνία γιά τά μάταια πράγματα αὐτοῦ τοῦ κόσμου.
Ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ εἶναι ἕνας σύγχρονος τέλειος ψυχ-ίατρος, θεραπευτικός καί λυτρωτικός γιά τόν σύγχρονο πολυμέριμνο, καταναλωτικό, ἀγχώδη καί καταθλιμμένο ἄνθρωπο. Μία σελίδα ἀπό τόν Ἀββᾶ ἀν διαβάζει κανείς καθημερινά εἶναι ἀρκετό, ἔλεγε ὁ Γέροντας Ἰερώνυμος τῆς Αἴγινας. Ὁ θαυμαστός π. Παΐσιος διακήρυσσε, ὅτι ἄν πήγαινε κάποιος στό ψυχιατρεῖο καί διάβαζε στούς ἀσθενεῖς ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ, θά ἄδειαζε τό ψυχιατρεῖο.
Κάποτε πάλι, ἔλεγε ὁ Γέροντας Παΐσιος ὅτι, μελετώντας τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ ἔμεινε σέ μία φράση του στοχαζόμενος καί προσευχόμενος γιά δύο ὁλόκληρες ὧρες.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Οἱ ἀσκητικοί λόγοι τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου ἐγράφησαν πρωτοτύπως στά Συριακά. Μεταφράστηκαν κατά τόν 9ο αἰώνα ἀπό δύο μοναχούς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα Παλαιστίνης, πού ὀνομάζοντο Πατρίκιος καί Ἀβράμιος. Ὁ ἱερομόναχος Νικηφόρος Θεοτόκης ἔπειτα ἀπό παρακίνηση τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Ἐφραίμ, ἐξέδοσε τό κείμενο στά 1770.