Ὁ Θεός καί τό αὐτεξούσιο τοῦ ἀνθρώπου.Ἡ εὐγένεια τοῦ Θεοῦ

  Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΟΡΦΥΡΙΟ

 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ

(Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ-ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥ)

Ὁ Θεός καί τό αὐτεξούσιοτοῦἀνθρώπου
Ὁ Χριστός γεμίζει τήν ψυχή, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀνοιχτεῖ σ’ Αὐτόν. Ποτέ ὅμως δέν τό κάνει αὐτοβούλως καί χωρίς τήν συγκατάθεση τοῦἀνθρώπου.
Εἶναι ὁ Χριστός Μας Ταπεινός, Ἀφανής, Διακριτικός. Ὁ Θεός, παρατηροῦσε ὁ Γέροντας, ἐργάζεται μυστικά, δέν θέλει νά ἐπηρεάσει τήν ἐλευθερία τοῦἀνθρώπου. Ὁ Πανάγαθος Κύριος γνωρίζει καί ρυθμίζει τά πάντα, ἀλλά δέν θέλει νά φαίνεται. Ἄν ἔκανε τά ἔργα Του μέ τρόπο φανερό – ἐκκωφαντικό θά μᾶς ἀνάγκαζε νά Τόν ἀποδεχτοῦμε. Ἄν πάλι ἐπιδίωκε νά συμμορφώσει, θέλοντας καί μή, τόν καθέναν, παρατηροῦσε ὁ π. Πορφύριος, τότε ὁἼδιος θά ἔφευγε ἀπό τό δρόμο πού ἔχει χαράξει (δηλ. τό δρόμο τῆς ἐλευθερίας).

Ὁ Θεός σέβεται τό αὐτεξούσιο τοῦἀνθρώπου καί δέν τό ἀκυρώνει ποτέ· δέν μᾶς ἐξαναγκάζει νά γίνουμε καλοί, οὔτε μᾶς πειθαναγκάζει νά Τόν ὑπακούουμε.
«Ὁἄνθρωπος» δίδασκε ὁ π. Πορφύριος «εἶναι ἐλεύθερος νά διαλέξει τό ἕνα ἤ τό ἄλλο… Ὁ Θεός ἐργάζεται μυστικά. Δέ θέλει νά ἐπηρεάσει τοῦἀνθρώπου τήν ἐλευθερία. Τά φέρνει ἔτσι καί σιγά-σιγά-σιγά-σιγά πάει ὁἄνθρωπος ἐκεῖ πού πρέπει»¹.
Διαλάμπειἐδῶἡἔξοχη, ὀρθοδοξότατη ἀνθρωπολογία τοῦ Γέροντα, πού καταδεικνύει ὡς κύριο συστατικό τοῦ «κατ’ εἰκόνα» τό αὐτεξούσιο, τήν ἐλευθερία. Γι’ αὐτήν θά μιλήσουμε ἀναλυτικώτερα στό ἑπόμενο κεφάλαιο (Ἀνθρωπολογία-Σωτηριολογία).

Τοῦτο τό θεϊκό δῶρο τῆς προσωπικῆςἐλευθερίας τοῦ καθενός εἶναι ἀπαραβίαστο ὄχι μόνο ἀπό τούς ἄλλους ἀνθρώπους ἀλλά καί ἀπό Αὐτόν τόν Θεόν.

Ἡ εὐγένεια τοῦ Θεοῦ.
Ὁ π. Πορφύριος τό διδάσκει μ’ ἕναν πολύ ὄμορφο λεκτικά τρόπο: «Ὁ Χριστός εἶναι εὐγενής» παρατηρεῖ. Σέβεται τό αὐτεξούσιο τοῦ δημιουργήματος. Στέκεται ἔξω ἀπ’ τή θύρα τῆς ψυχῆς μας καί κρούει γιά νά Τοῦἀνοίξουμε, μά δέν μπαίνει μέσα.
Νά πῶς μᾶς τό δηλώνει στήν Ἀποκάλυψη: «Ἰδού ἔστηκα ἐπί τήν θύραν καί κρούω· ἐάν τίς ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καί ἀνοίξῃ τήν θύραν, εἰσελεύσομαι πρός αὐτόν καί δειπνήσω μετ’ αὐτοῦ καί αὐτός μετ’ ἐμοῦ»². Ἄν Τοῦἀνοίξουμε θά ἔλθει μέσα καί θά μᾶς δώσει τόν Ἑαυτό Του, θά μᾶς διακονήσει. Ὁ φιλοξενούμενος θά γίνει ὁ φιλοξενῶν. Θά ζωστεῖ τό λέντιον γιά νά μᾶς ὑπηρετήσει, νά μᾶς καθαρίσει. Θά τό κάνει δέ, μυστικά καί ἀθόρυβα.
Ὁ Γέροντας θεολογεῖ μέ μιά καταπληκτική δογματική συνέπεια, ἁπλᾶ καί ἀλάνθαστα, τριαδοκεντρικά, ἀλλά καί μέ λέξεις κατανοητές, ἀπό τούς σημερινούς ἀνθρώπους.
«Καί τώρα τό Ἅγιο Πνεῦμα θέλει νά μπεῖ στίς ψυχές µας», παρατηροῦσε, «ὅπως καί τότε, ἀλλά σέβεται τήν ἐλευθερία µας, δέ θέλει νά τήν παραβιάσει. Περιμένει νά Τοῦἀνοίξουμε µόνοι µας τήν πόρτα· τότε θά μπεῖ στήν ψυχή µας καί θά τήν µεταµορφώσει. Ὅταν ἔρθει καί κατοικήσει σ’ ὅλο τό χῶρο τῆς ψυχῆς µας ὁ Χριστός, τότε φεύγουν ὅλα τά προβλήματα, ὅλες οἱ πλάνες, ὅλες οἱ στενοχώριες. Τότε φεύγει καί ἡἁµαρτία»³.
Ἄλλοτε πάλι ἔλεγε, ὅτι ἡ Θεία Χάρη κρούει συνεχῶς τήν πόρτα τῆς ψυχῆς μας καί περιμένει νά Τῆς ἀνοίξουμε. Ἄν τό κάνουμε, τότε ἡ ψυχή μας θά «γεμίσει». Ἐκεῖνος, πού μπορεῖ νά μᾶς χαρίσει αὐτό τό πλήρωμα, αὐτό τό γέμισμα τῆς ψυχῆς εἶναι μόνο ὁ Χριστός, ἡ Παναγία Μας, ἡἉγία Τριάς.
Ἄς ἀποτολμηθεῖἕνα δογματικό σχόλιο στά ἀνωτέρω τρία ἀποσπάσματα τῶν λόγων του. Στό πρῶτο λέγει «ὁ Χριστός κρούει», στό δεύτερο ὅτι «τό Ἅγιον Πνεῦμα κρούει»καί στό τρίτο ὅτι ἡ «Θεία Χάρη» εἶναι αὐτή, πού «κρούει». Φαίνεται καθαρά ἀπό αὐτά ὅτι ὁ Γέροντας διακρίνει σαφῶς οὐσία καί ἐνέργειες στό Θεό. Οὐσία ἀμέθεκτη καί ἐνέργειες μεθεκτές ἀπο τούς ἀνθρώπους.
Πράγματι ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ,ἡὁποία στή Ἁγ. Γραφή λέγεται καί Ἅγιον Πνεῦμα (ὡς θεία ἐνέργεια καί ὄχι ὡς πρόσωπον, ἤὡς οὐσία), εἶναι Αὐτή, πού κρούει στήν ψυχή τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Αὐτή ἡ Θεία Χάρις εἶναι ἡ κοινή ἐνέργεια τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦἉγίου Πνεύματος, ἡἄκτιστη θεοποιός Χάρις, στήν Ὁποία, ὅποιος μετέχει γίνεται κατά Χάριν Θεός. Σ΄ αὐτήν μετέχει κάθε ἄνθρωπος πού θέλει, κάθε ἄνθρωπος, πού μετανοεῖ, βαπτίζεται καί τηρεῖ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Ἡ θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο.Β΄ ΕΚΔΟΣΗ ΕΠΗΥΞΗΜΕΝΗ (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου). Σχῆμα 14Χ20.5 ,Σελίδες: 170, Τιμή: 7€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr

1Τό πνεῦμα τό ὀρθόδοξον εἶναι τό ἀληθές.

2Ἀποκ. 3,20.

3http://www.phys.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/porphyrios_sayings.htm,ἀπό τό βιβλίο τοῦΚ. Γιαννιτσιώτη: Κοντά στό γέροντα Πορφύριο.
http://www.hristospanagia.gr/?p=9567#more-9567