Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΟΡΦΥΡΙΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ
(Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ Η ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ-ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΤΟΥ)
Ἡ γνώσις τοῦΘεοῦἀπό τόν ἄνθρωπο.Γιά νά γνωρίσουμε τόν Χριστό καί νά φωτισθοῦμε, πρέπει Ἐκεῖνος πρῶτος νά μᾶς γνωρισθεῖ, σύμφωνα μέ τό λόγο τοῦἈποστόλου Παύλου1. Βαδίζοντας στ’ ἀχνάρια τῶν Ἁγίων Γραφῶν ὁ Γέροντας διδασκε, ὅτι ὁ Θεός δέν μπορεῖ νά γνωσθεῖἀπό ἐμᾶς, παρά μόνο τόσο, ὅσο Ἐκεῖνος θέλήσει νά μᾶς ἀποκαλύψει τόν Ἑαυτό Του. Χρησιμοποιώντας τήν καταφατική ἀλλά καί τήν ἀποφατική θεολογία ἔλεγε, ὅτι ὁ Θεός εἶναι πολύ μυστικός, εἶναι ἀπρόσιτος ἀλλά εἶναι καί ἀλάθητος. Δέν κάνει κάτι καί μετά τό διορθώνει.
-Καί πῶς μᾶς ἀποκαλύπτεται ὁ Θεός;
-Μέ τό νά μᾶς δίνει τό χάρισμα τῆς ταπεινώσεως. Χωρίς τήν ταπείνωση δέν εἶναι δυνατόν νά γνωρίσουμε ὁ,τιδήποτε γιά τόν Θεό. Διότι ὁ Θεός γνωρίζεται ὅταν βιώνεται.
Εἶναι ἀδύνατον ὅμως νά ζήσουμε τόν Ταπεινό Θεό, ἄν δέν γίνουμε κι ἐμεῖς ταπεινοί.Ὁ ταπεινός γνωρίζει τά πάντα, ἤ πιό σωστά τοῦἀποκαλύπτονται τά πάντα. Ἡ ταπείνωσις εἶναι ἡ τελειότης, ἡὁποία δίδεται στόν χριστιανό- ὅπως λέγει ὁἈββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος- μετά τό τέλος τῆς «πολιτείας»· δηλαδή ἀφοῦὁλοκληρωθοῦν μέ τήν βοήθεια τῆς Θείας Χάρης, οἱἀσκητικοί ἀγῶνες καί φθάσει ὁ πνευματικός ἀγωνιστής στήν ἀπάθεια.
Ὁ Θεός, ἔλεγε ὁ Γέροντας, δέν μπορεῖ νά κατανοηθεῖἀπό ἐμᾶς.
Οἱ βουλές Του εἶναι ἀνεξιχνίαστες, ἡ οὐσία Του παντελῶς ἄγνωστη καί ἀπρόσιτη, οἱἐνέργειές Του ἀκατάληπτες, ἡὅλη Του ὕπαρξη καλύπτεται ἀπό μιά ἄπειρη μυστικότητα.
Ἡ σοφία Του εἶναι ἄπειρη καί διά τοῦτο οἱἐνέργειές Του εἶναι πάντα τέλειες καί ἀλάθητες.
Ζοῦμε τίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ, «τίς βλέπουμε», «τίς αἰσθανόμαστε», μετέχουμε σ’ αὐτές, ὅταν εἴμαστε ταπεινοί. Διαφορετικά εἴμαστε «κωφοί» καί «τυφλοί» καί «ἀναίσθητοι» πνευματικά. Νομίζουμε ὅτι δέν ὑπάρχει Θεός, ἤὅτι δέν παρεμβαίνει στή ζωή μας. Ἡ πραγματικότητα ὅμως εἶναι πολύ διαφορετική.
Ὁ Θεός εἶναι ἡ ζωή μας, τό φῶς μας, ἡὅρασίς μας, ἡ χαρά καί ἡἀνάστασίς μας· ὁ Θεός εἶναι τό πᾶν. «Ἐν Αὐτῷ ζῶμεν καί κινούμεθα καί ἐσμέν»2.
Ὁ Γέροντας θεολογεῖὀρθόδοξα περί Θεοῦ καί χρησιμοποιεῖ καί τίς τρεῖς θεολογίες:
α) τήν ἀποφατική (ὁ Θεός εἶναι «ἀκατάληπτος, ἀπρόσιτος στήν οὐσία Του ἀλάθητος»),
β) τήν καταφατική (ὁ Θεός εἶναι «μυστικός»), καί
γ) τή μυστική ἤἐμπειρική θεολογία (διά τῆς ταπεινωσεως «ζοῦμε τόν Θεό»).
Ἡ ζωή μέ τόν Χριστό εἶναιἡ μόνη ζωή πού ἀξίζει νά ζήσει κανείς.
Μέ σπουδές Α΄ Δημοτικοῦὁ Γέροντας δέ λαθεύει δογματικά, διότι θεολογεῖ, ὄντας μέτοχος αὐτῆς τῆς ἄκτιστης Θείας Χάρης, ἡὁποία εἶναι ἡἀνόθευτη πηγή τῆς αὐθεντικῆς θεολογίας ἀλλά καί τῆς αὐθεντικῆς καί «πεπληρωμένης» ζωῆς.
Ὁ Χριστός εἶναι «τό πλήρωμα τοῦ τά πάντα ἐν πᾶσι πληρουμένου»3 καί διά τοῦτο ἔλεγε ὁὅσιος π. Πορφύριος ὅτι, ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ζωή.
Ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ, ἡ ζωή μέ τόν Χριστό, εἶναι ἡ μόνη ζωή, πού ἀξίζει νά ζήσει κανείς.
Αὐτό τό βίωνε πανηγυρικά· γι’ αὐτο καί διακήρυσσε ὅτι ζωή χωρίς τό Χριστό εἶναι θάνατος. Ὅποιος ζεῖ μέ τό Χριστό ζεῖ μέσα στόν Παράδεισο, ἀπό αὐτήν ἐδῶ τή ζωή.
Ὁ Παράδεισος δέν βιοῦται μόνον μετά τόν θάνατον. Βιοῦται μέσα στήν καρδιά τοῦἀνθρώπου. Ὅταν ἐκεῖὑπάρχει ὁ Χριστός, ὅταν ὁἄνθρωπος ἀγαπᾶ Αὐτόν, τότε ὁἄνθρωπος αὐτός, ἀκόμη κι’ ἄν ζεῖ στήν Ὁμόνοια, δέν βλέπει τίποτε ἄλλο, δέν ἀκούει τίποτε διαφορετικό, π.χ. αὐτοκίνητα, ἄλλους ἀνθρώπους κ.λ.π. Ἀντίθετα συνομιλεῖ καί συνδιάγει ἀκατάπαυστα μέ τόν ἀγαπημένο του Χριστό. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος εἶναι, πού ζεῖἀληθινά τήν ὄντως Ζωή, τόν Χριστό.
Ἀπό τόν καθέναἐξαρτᾶται ἄν θά ζεῖ τήν «ὄντως Ζωή» «ἐδῶ καί τώρα», ἤἄν θά προγεύεται τόν «ὄντως θάνατο», τόν «ἀθάνατο θάνατο», πού εἶναι ὁ χωρισμός ἀπό τό Χριστό, ἀπό τήν Θεία Χάρη. Αὐτόν τόν θάνατο πρέπει νά φοβᾶται ὁ ἄνθρωπος.
Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Ἡ θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο.Β΄ ΕΚΔΟΣΗ ΕΠΗΥΞΗΜΕΝΗ (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου). Σχῆμα 14Χ20.5 ,Σελίδες: 170, Τιμή: 7€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr
1Γαλ. 4, 9 «νῦν δέ γνότες Θεόν, μᾶλλον δέ γνωσθέντες ὑπό Θεοῦ».