Γιά τόν θεῖο φόβο Α΄, Ἀββᾶ Δωρόθεου-Ἀσκητικά, Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης

Γιά τόν θεῖο φόβο Α΄, Ἀββᾶ Δωρόθεου-Ἀσκητικά, Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης, Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 19-6-2018 (ὁμιλία σέ προσκυνητές), www.HristosPanagia.gr

ΚΕΦ.15 Περί Φόβου Θεοῦ καί τοῦ κατά Θεόν πένθους. Γεροντικό. Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

ΚΕΦ.15 Περί Φόβου Θεοῦ καί τοῦ κατά Θεόν πένθους. Γεροντικό. Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης Ὁμιλία τοῦ π. Σάββα στίς 11-12-2016 (Σύναξη στό Ἀρχονταρίκι) Ἱ.Μ. Ἁγίας Τριάδος Ἐδέσσης.
http://hristospanagia3.blogspot.gr/

http://www.hristospanagia.gr/?p=62556

Δέν θέλεις, Κύριε, νά κλαίω καί νά λυπᾶμαι…

 Όποιος πέφτει στην αμαρτία για δεύτερη φορά, με την ελπίδα της κατοπινής μετάνοιας, αυτός πορεύεται με πανουργία ενώπιον του Θεού.

Τον άνθρωπο αυτόν τον βρίσκει απροσδόκητα ο θάνατος. Κι έτσι δεν φτάνει στον καιρό πού, σύμφωνα με την ελπίδα του, θα μετανοούσε.

Ένας αδελφός έκανε συνεχώς αυτή την προσευχή στο Θεό:

– Κύριε, δεν έχω φόβο Θεού!

Στείλε μου λοιπόν κεραυνό ή καμιάν άλλη τιμωρία ή αρρώστια ή δαιμόνιο, μήπως κι έτσι έρθει σε φόβο η πωρωμένη μου ψυχή.

Άλλοτε πάλι παρακαλούσε κι έλεγε:

«Εὐλάβεια πρός τόν Θεό»

   

Ἁγίου Τύχωνος τοῦ Ζαντόνσκ

 “Τό Θεό νά Τόν τιμάς ὄχι μέ ὑλικά πράγματα καί ἐπιφανειακές ἐκδηλώσεις, ἀλλά μέ τήν καθαρή συνείδηση, μέ τό φόβο, τήν ἀγάπη, τήν ὑπακοή, τήν εὐγνωμοσύνη, τήν προσευχή, τήν πίστη. Γιατί ὁ Θεός εἶναι ἄυλο Πνεῦμα, καί γι᾿ αὐτό τό λόγο μέ κανέναν ἄλλο τρόπο δέν τιμᾶται, παρά μόνο “ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ”. Νά προφέρεις τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ μέ κάθε τιμή, φόβο καί σεβασμό. Καί αὐτό, μόνο ὅταν καί ὅπου ὑπάρχει ἀνάγκη. Τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἅγιο, καί γι᾿ αὐτό, ὅσοι τό προφέρουν χωρίς σεβασμό, ἁμαρτάνουν σοβαρά. Νά τιμᾶς λοιπόν καί νά σέβεσαι τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ὅπως σέβεσαι Αὐτόν τόν ἴδιο. Ἄν χρησιμοποιεῖς μέ σεβασμό τό ὄνομα τοῦ ἐπίγειου βασιλιά – κι ἔτσι πρέπει – μέ πόσο βαθύτερο σεβασμό καί εὐλάβεια πρέπει νά προφέρεις τό ἀγαπημένο καί γλυκύτατο ὄνομα τοῦ Θεοῦ, τοῦ βασιλιά τῶν οὐρανῶν, πού ὑμνεῖται ἀπό τούς ἀγγέλους καί τίς ψυχές τῶν ἁγίων;

Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ γεννιέται ἀπό τήν πίστι

«Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ἀρετῆς· λέγεται δέ ὅτι εἶναι γέννημα τῆς πίστεως». Αὐτό διδάσκει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος στά Ἀσκητικά του.
Ἡ ἀληθινή, ζωντανή πίστι γεννᾶ τόν Θεῖο φόβο, δηλαδή τόν σεβασμό στό Θεό καί στίς ἐντολές Του.
Ἡ πίστη ὅτι ὑπάρχει αἰώνια ζωή καί αἰώνια κόλασι δημιουργεῖ στόν ἄνθρωπο α)πόθο γιά τό πρῶτο, δηλαδή γιά τήν αἰώνια χαρά μέ τόν Χριστό καί β)φόβο γιά τό δεύτερο, δηλαδή γιά τόν αἰώνιο χωρισμό ἀπό τόν Χριστό, τήν αἰώνια δυστυχία.

Φόβος Θεοῦ (Γέροντος Ἰωσήφ Ἡσυχαστοῦ)

 Λοιπόν, όταν εσύ δεν αμαρτάνεις, δεν ψεύδεσαι, δεν κατακρίνεις, δεν πονηρεύεσαι κατά του πλησίον σου, τότε έχεις φόβο Θεού. Τότε είσαι σοφός και κατανοείς το Θεό, και για να μην Τον λυπήσεις δεν αμαρτάνεις. Και αυτή είναι η όραση του Θεού, και ο Θεός που βλέπει τα πάντα σε σκεπάζει από τις παγίδες του σατανά.

Όλες τις θλίψεις, παιδί μου, αν τις υπομένουμε, βρίσκουμε Χάρη παρά Κυρίου. Γι αυτό μας αφήνει ο Κύριος να πειραζόμαστε, για να μας δοκιμάζει και να μας πλέξει στεφάνους.
Παραιτήσου από το δικό σου θέλημα, για να βρεις ειρήνη ψυχής. Γιατί το θέλημα του ανθρώπου έχει γίνει χάλκινο τείχος και εμποδίζει το φωτισμό και την ειρήνη Όντως μέγα είναι, στ αλήθεια, το μυστήριο της υπακοής! Αφού ο γλυκύς μας Ιησούς πρώτος χάραξε το δρόμο και έγινε παράδειγμα για μας, πόσο μάλλον εμείς είμαστε οφειλέτες να Τον μιμηθούμε.Ο μοναχός δεν αλλάζει τόπο κατοικίας, χρώμα ενδυμάτων και ιδίως νοημάτων.

Γιά τόν Θεῖο φόβο

 

 Δ΄ Διδασκαλία

ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΙΟ ΦΟΒΟ

Ἀββᾶ Δωροθέου ἔργα ἀσκητικά

Ἀκούσαμε λοιπόν ποιός εἶναι ὁ τέλειος φόβος τῶν ἁγίων καί ποιός εἶναι ὁ ἀρχικός φόβος τῆς δικῆς μας καταστάσεως καί ἀπό ποῦ ξεκινάει κανείς καί ποῦ φτάνει μέ τό φόβο τοῦ Θεοῦ. Τώρα λοιπόν μᾶς ἀπομένει νά μάθουμε τό πῶς ἔρχεται ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ καί νά ποῦμε ποιά εἶναι αὐτά πού μᾶς ἀποξενώνουν ἀπ᾿ αὐτόν.
Εἶπαν οἱ Πατέρες ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἀποκτάει τό φόβο τοῦ Θεοῦ: Μέ τή διαρκή «μνήμη τοῦ θανάτου»1 καί τῶν τιμωριῶν. Μέ τό νά ἐρευνᾶ τόν ἑαυτό του, κάθε βράδυ, πῶς πέρασε τήν ἡμέρα, καί κάθε πρωί πάλι, πῶς πέρασε τή νύκτα. Μέ τό νά μήν ἔχει παρρησία. Μέ τό νά ζήσει μέ κάποιον ἄλλον ἄνθρωπο πού πραγματικά φοβᾶται τό Θεό.

«Λόγος γιά τόν φόβο τοῦ Θεοῦ καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό» μέρος γ΄

 

 Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ
Ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς διδάσκει, ἀφενός, ὅτι «ὁ φόβος τοῦ Κυρίου εἶναι ἁγνός, κι ἔτσι παραμένει αἰώνιος»1, καί, ἀφετέρου, ὅτι «ὅποιος ἀγαπᾶ, δέν φοβᾶται· ἡ τέλεια ἀγάπη διώχνει τόν φόβο· γιατί ὁ φόβος σχετίζεται μέ τήν τιμωρία, κι ὅποιος φοβᾶται τήν τιμωρία δείχνει πώς δέν ἔχει φτάσει στήν τέλεια ἀγάπη»2.
Τά δύο αὐτά χωρία φαίνεται νά ἀντιφάσκουν. Δέν συμβαίνει, ὅμως, αὐτό στήν πραγματικότητα. Τήν ἐξήγηση μᾶς τή δίνουν οἱ ἅγιοι Πατέρες:
«Ὑπάρχουν δύο εἴδη φόβων, ἕνας ἀρχικός καί ἕνας τέλειος.
Ὁ πρῶτος εἶναι χαρακτηριστικός τῶν ἀρχαρίων, θά λέγαμε, στήν πνευματική ζωή, ἐνῶ ὁ δεύτερος εἶναι χαρακτηριστικός τῶν ἁγίων, αὐτῶν πού ἔχουν πιά τελειωθεῖ πνευματικά κι ἔχουν φτάσει στό μέτρο τῆς ἁγίας ἀγάπης.
Ὅποιος, δηλαδή, κάνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τόν φόβο τῆς τιμωρίας, αὐτός, ὅπως εἴπαμε, εἶναι ἀκόμη ἀρχάριος.

«Λόγος γιά τόν φόβο τοῦ Θεοῦ καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό» μέρος β΄

 

 Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ
Ὅποιος ἐπιθυμεῖ νά πλησιάσει τόν Θεό γιά νά Τόν ὑπηρετήσει, πρέπει νά χειραγωγηθεῖ ἀπό τόν φόβο Του. Τό αἴσθημα τοῦ ἱεροῦ φόβου, τό αἴσθημα τῆς βαθύτατης εὐλάβειας πρός τόν Θεό, γεννιέται μέσα μας, ἀφενός, ἀπό τήν ἐπίγνωση τοῦ ἀσύλληπτου μεγαλείου τοῦ θείου Ὄντος καί, ἀφετέρου, ἀπό τή συναίσθηση τῆς δικῆς μας μικρότητας, ἀδυναμίας καί ἁμαρτωλότητας.
Τόν θεῖο φόβο μᾶς τόν διδάσκει καί ἡ ἁγία Γραφή. Κατ᾿ ἀρχήν, ἡ Παλαιά Διαθήκη, ἡ ὁποία ὑποκατέστησε μερικῶς τή φωνή τῆς συνειδήσεώς μας καί τόν φυσικό νόμο, ὅταν αὐτά, λόγω τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, σκοτίστηκαν καί ἄρχισαν νά μᾶς δίνουν πληροφορίες ἀσαφεῖς καί σέ πολύ μεγάλο βαθμό ψευδεῖς. Ἔπειτα τό Εὐαγγέλιο καί ὁλόκληρη ἡ Καινή Διαθήκη, πού ἀντικατέστησε πλήρως τή φωνή τῆς συνειδήσεως καί τόν φυσικό νόμο.

«Λόγος γιά τόν φόβο τοῦ Θεοῦ καί γιά τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό» μέρος α΄

 

 Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ

«Ὅπως δέν εἶναι δυνατό νά περάσει κανείς

τήν πλατιά θάλασσα χωρίς πλοῖο ἤ καράβι, ἔτσι

δέν μπορεῖ νά φτάσει στήν ἀγάπη χωρίς τόν φόβο»

Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου

 Ἡ διακονία τοῦ Θεοῦ ἀπό τόν ἄνθρωπο ἔχει νομοθετηθεῖ ἀπό τόν Κύριο ἁπλά καί ξεκάθαρα. Ἐμεῖς, ὅμως, ἔχουμε γίνει τόσο πολύπλοκοι καί πονηροί στόν λογισμό, ἔχουμε ἀποξενωθεῖ τόσο ἀπό τήν πνευματική σκέψη, πού, γιά νά διακονήσουμε τόν Θεό σωστά καί ἀρεστά σ᾿ Ἐκεῖνον, χρειαζόμαστε ἐπιμελημένη νουθετησή καί χειραγώγηση. Πολύ συχνά ἀναλαμβάνουμε τή διακονία τοῦ Θεοῦ μέ τρόπο ἐνάντιο στούς ὁρισμούς Του, κι ἔτσι ὄχι μόνο δέν ὠφελοῦμε ἀλλά καί βλάπτουμε τίς ψυχές μας.
Ἔτσι, λοιπόν, μερικοί, διαβάζοντας στήν Ἁγία Γραφή πώς ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ πιό μεγάλη ἀρετή1, διαβάζοντας πώς ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη2, προσπαθοῦν ἀμέσως νά ἀναπτύξουν στήν καρδιά τους τό αἴσθημα αὐτό καί νά τό βάλουν στίς προσευχές τους, στούς εὐλαβικούς λογισμούς τους, σ᾿ ὅλες τίς πράξεις τους.
Ὁ Θεός δέν δέχεται αὐτή τήν ἀκάθαρτη θυσία. Ζητάει ἀπό τόν ἄνθρωπο ἀγάπη, ἀλλά ἀγάπη ἀληθινή, πνευματική, ἁγία, ὄχι ἀγάπη ψεύτικη, σαρκική, μολυσμένη ἀπό τόν ἐγωισμό καί τήν ἡδυπάθεια.

«Ἀρχή σοφίας φόβος Κυρίου»

Δ΄ Διδασκαλία

 ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΙΟ ΦΟΒΟ
Ἀββᾶ Δωροθέου ἔργα ἀσκητικά
«Ἡ ἀρχή σοφίας φόβος Κυρίου» (Ψαλμ. 110 : 10). Καί πάλι λέει: «Ἀρχή καί τέλος εἶναι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ» (Παροιμ. 1, 7 : 9, 10 : 22, 4). Ἀρχή ἐννοεῖ τόν ἀρχικό φόβο πού τόν διαδέχεται ὁ τέλειος, ὁ φόβος τῶν ἁγίων. Ὁ ἀρχικός λοιπόν φόβος ταιριάζει στό δικό μας πνευματικό ἐπίπεδο. Αὐτός προφυλάσσει τήν ψυχή ἀπό κάθε κακία, ὅπως τό γάνωμα προφυλάσσει τό χάλκωμα. Γιατί λέει: «Μέ τό φόβο τοῦ Κυρίου ξεφεύγει καθένας ἀπό κάθε κακό» (Παροιμ. 15, 27). Ἐάν λοιπόν ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τό κακό, μέ τό φόβο τῆς τιμωρίας, σάν τό δοῦλο πού φοβᾶται τό ἀφεντικό του, φτάνει σιγά-σιγά νά κάνει τό καλό, καί κάνοντας τό καλό ἀρχίζει λίγο -λίγο νά ἐλπίζει καί σέ κάποια ἀμοιβή τῆς ἐργασίας, ὅπως ἀκριβῶς καί ὁ μισθωτός.