Ἡ μή ἐνθύμηση τῶν ἤδη ἐξομολογημένων ἁμαρτημάτων

 

      ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΙ

20δ) Ἡ μή ἐνθύμηση τῶν ἤδη ἐξομολογημένων ἁμαρτημάτων.

Δέν πρέπει, δίδασκε ὁ μακαριστός καί πάντοτε ἐξομολογούμενος Γέροντας Πορφύριος, νά ξαναθυμόμαστε τίς ἁμαρτίες πού ἐξομολογηθήκαμε. «Ἡ ἀνάμνηση τῶν ἁμαρτιῶν κάνει κακό»1.

Μέ τήν ἐξομολόγηση συγχωροῦνται οἱ ἁμαρτίες. Ὅταν κανείς ἐξομολογηθεῖ σωστά μέ εἰλικρίνεια, χωρίς νά κρύψει τίποτε, εἶναι περισσότερο ἀπό βέβαιο ὅτι πῆρε τήν ἄφεση ἀπό τόν Θεό. Ἄν ἀφήσει τόν πονηρό νά τόν ταράσσει μέ τήν σκέψη: «Ἄραγε συγχωρήθηκα;» καί ξαναθυμᾶται τίς ἐξομολογημένες ἁμαρτίες του, σάν νά μήν εἶναι ἀκόμη συγχωρημένες, τότε αὐτό εἶναι ἀπιστία στό μυστήριο. Εἶναι παγίδα τοῦ πονηροῦ, γιά νά μᾶς κρατεῖ σέ ταραχή καί νά μᾶς ρίξει στήν ἀκηδία καί τήν ἀπελπισία.Ἡ ὑπερβολική λύπη γιά τά λάθη τοῦ παρελθόντος εἶναι δαιμονική παγίδα. «Δέν εἶναι ὑγιές», παρατηρεῖ ὁ π. Πορφύριος, «νά λυπᾶται κανείς ὑπερβολικά γιά τίς ἀμαρτίες του καί νά ἐπαναστατεῖ ἐναντίον τοῦ κακοῦ ἑαυτοῦ του φτάνοντας μέχρι τήν ἀπελπισία»2.

Ὑπάρχουν κάποιοι πού ταπεινολογοῦν καί οἰκτίρουν τόν ἑαυτό τους γυρίζοντας στό παρελθόν, ἀπελπιζόμενοι. Αὐτοί δυστυχῶς δέν μετανοοῦν. Αὐτοεξευτελίζονται, ψευτοταπεινώνονται, μεταμελοῦνται, ἀλλά δέν διορθώνονται. Βιώνουν ἕνα αἴσθημα κατωτερότητος, πού δέν εἶναι τίποτε περισσότερο ἀπό πληγωμένος ἐγωισμός.

Ἡ σχέση τοῦ πνευματικοῦ τέκνου μέ τόν Πνευματικό του Πατέρα

   

 «Η διάκριση του Πνευματικού πρέπει να είναι πολύ μεγάλη, ώστε να οδηγήσει το πνευματικό του παιδί στην Πνευματική θεραπεία. Η ωφέλεια για τον μετανοούντα-εξομολογούμενο θα είναι μέγιστη όταν και αυτός ανταποκριθεί δια της χρηστομίμητης υπακοής στις θεραπευτικές οδηγίες του Πνευματικού του πατρός.…

«Αφού με τη βοήθεια και χάριν του Θεού καταξιωθείς να τον εύρης» (τον Πνευματικό Σου Πατέρα) διδάσκει ο Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος «τότε δείξαι εις αυτόν

• περισσοτέραν την επιμέλειαν, 
• μεγαλυτέραν την προθυμίαν,
• πολλήν την ταπείνωσιν, 
• πολλήν την ευλάβειαν, 
• υπερβολικήν την τιμήν, 
• την πίστιν καθαράν και αδίστακτον.

«Ὅλοι οἱ ψυχικὰ ἀσθενεῖς ἔχουν ὡς κέντρο τὸν ἑαυτό τους».

Ἕνας ἀκόμη σύγχρονος Στάρετς, ὁ Στάρετς Σέργιος, συμφωνεῖ μέ τά λεγόμενα τοῦ Γέροντος Πορφυρίου καί τοῦ Γέροντος Παϊσίου, πού μόλις παρουσιάσαμε:
«Στὴ βάση τῶν ψυχικῶν ἀσθενειῶν», παρατηρεῖ ὁ Στάρετς Σέργιος, «βρίσκεται ἡ ὑπερηφάνεια. Θεμέλιο τῶν ψυχικῶν ἀσθενειῶν εἶναι ἡ θεώρηση τοῦ ἑαυτοῦ μας ὡς κέντρου τῶν πραγμάτων. Ὅλοι οἱ ψυχικὰ ἀσθενεῖς ἔχουν ὡς κέντρο τὸν ἑαυτό τους»[38]. Ἐδῶ ὁ Γέροντας ταυτίζεται πλήρως μέ τόν Γέροντα Πορφύριο, πού ὁμιλεῖ γιά τόν ἐγωισμό ὡς αἰτία τῆς κατάθλιψης.

Καί συνεχίζει: «Αὐτό, βεβαίως, δέν σημαίνει ὅτι οἱ ἴδιοι εἶναι ὑπεύθυνοι για τὴν ἀσθένειά τους. Ἡ ὑπερηφάνεια, ὅπως καὶ τὰ ἄλλα πάθη, ἔχουν στο ἄτομο ποικίλες προελεύσεις: τὴν προσωπικὴ βούληση, ἀλλὰ καὶ τὴν κληρονομικότητα, τὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον, τὴν κοινωνία, τὶς προσωπικὲς σχέσεις καὶ τὴν ἱστορία τοῦ καθενός. Κάθε πνευματικὸς Πατέρας πρέπει να εἶναι ταυτόχρονα καὶ ψυχίατρος.

Ἐγωισμός-‘Υπερηφάνεια: τό κύριο αἴτιο τῆς κατάθλιψης καί τῶν ἄλλων «ψυχολογικῶν»

Ἐγωισμός-‘Υπερηφάνεια: τό κύριο αἴτιο τῆς κατάθλιψης καί τῶν ἄλλων «ψυχολογικῶν»[26].

 

Ζοῦμε σ’ ἕναν κόσμο γεμάτο πάθη ψυχικά καί σωματικά. Ἀπό τά κυριότερα πάθη τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου εἶναι τό πάθος τῆς ὑπερηφανείας. Εἶναι «τό Γενικό Ἐπιτελεῖο ὅλων τῶν παθῶν»[27], ὅπως ἔλεγε ὁ μακαριστός π. Παΐσιος. «Ἡ ὑπερηφάνεια, ὁ ἐγωισμός, ἡ κενοδοξία κ.λπ. ἐκτός ἀπό τήν ἔπαρση, πού εἶναι ἑωσφορικός βαθμός, εἶναι τό ἴδιο πάθος μέ μικρές διαφορές καί διαβαθμίσεις. Ὁ ἐγωισμός εἶναι τό ἀναρχικό παιδί τῆς ὑπερηφανείας· δέν τό βάζει κάτω, ἐπιμένει. Ὅπως ὅμως τά δένδρα πού δέν λυγίζουν σπάζουν τελικά ἀπό τόν ἀέρα, ἔτσι καί ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει ἐγωισμό, ἐπειδή δέν κάμπτεται, σπάζει τελικά τά μοῦτρα του. Μεγάλο κακό ὁ ἐγωισμός! Ἐνῶ καί ἀνάπαυση δέν ἔχει ὁ ἐγωιστής, πάλι ἐπιμένει!...»[28].

«Ὁ ἐγωισμός φέρνει πάντα λύπη καί ἄγχος»

«Ὁ ἐγωισμός φέρνει πάντα λύπη καί ἄγχος»[29],ἔλεγε ὁ π. Παΐσιος. Ὁ πονηρός «θέλει νά μᾶς βλέπει λυπημένους καί νά χαίρεται... τό ταγκαλάκι δέν θέλει κανένας νά χαίρεται»[30].

Διαβάστε περισσότερα »

Ἡ κατάθλιψη εἶναι κακή διαχείρηση τῆς λύπης λόγῳ δαιμονικῆς ἐπήρρειας.

 

 Ἡ λύπη, ὅπως ἀναφέρθηκε, εἶναι μία δύναμη πού μᾶς δόθηκε ἀπό τόν Θεό μετά τήν πτώση, γιά νά βοηθηθοῦμε στήν μετάνοια. Ἐμεῖς ὅμως (λόγῳ τῶν παθῶν μας καί μέ τήν ὑποβολή-ἐπήρρεια τοῦ πονηροῦ) τήν χρησιμοποιοῦμε κακῶς καί πέφτουμε στήν κατάσταση τῆς κατάθλιψης.
«Ὅσο ὁ ἄνθρωπος ζοῦσε στόν Παράδεισο», γράφει ὁ Jean Claude Larchet, «δέν γνώριζε τήν λύπη, πού ἐμφανίστηκε μετά τό ἀδαμικό παράπτωμα…
Ὀφείλουμε νά διακρίνουμε δύο μορφές λύπης. Ἡ πρώτη ἀποτελεῖ τμῆμα αὐτοῦ πού οἱ Πατέρες ὀνομάζουν «ἀδιάβλητα καί φυσικά πάθη», δηλαδή ὅσα ἔχουν ἐνσωματωθεῖ στήν φύση τοῦ ἀνθρώπου μετά τό προπατορικό ἁμάρτημα καί τά ὁποῖα δέν εἶναι κακά, μολονότι παρέχουν μαρτυρία τῆς πτώσης του ἀπό τήν προηγούμενη κατάσταση τελειότητας.Ἡ μορφή τῆς λύπης, πού ἀποτελεῖ τμῆμα τῶν φυσικῶν παθῶν, ὄχι μόνο εἶναι «ἀδιάβλητη» ἀλλά μπορεῖ καί ὀφείλει νά χρησιμεύει ὡς βάση μιᾶς ἀρετῆς: τῆς «κατά Θεόν λύπης» (Β΄Κορ. 7, 10).

Τά λεγόμενα «ψυχολογικά» εἶναι κατ’ οὐσίαν πνευματικά προβλήματα.

 

  Ἡ κουλτούρα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου εἶναι μία «κουλτούρα τῆς πτώσης»[15] καί τῶν παθῶν. Ἡ ὑποδούλωση στήν ὕλη καί στόν αἰσθησιασμό ἔφερε τήν λύπη[16] καί τήν ἀπελπισία.

 «Ἡ ἀπελπισία» παρατηροῦσε ὁ μακαριστός π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ «εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς συνειδήσεως ὅτι ὁ Θεὸς θέλει νὰ μᾶς δώσει τὴν αἰώνια ζωή. Ὁ κόσμος ζεῖ στὴν ἀπελπισία. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν καταδικάσει οἱ ἴδιοι τὸν ἑαυτὸ τοὺς στὸν θάνατο. Πρέπει νὰ παλέψουμε σῶμα πρὸς σῶμα μὲ τὴν ἀκηδία»[17].

Σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος: «Ἀκηδία σημαίνει παράλυσις τῆς ψυχῆς καὶ ἔκλυσις τοῦ νοῦ, ὀκνηρία καὶ ἀδιαφορία πρὸς τὴν ἄσκηση, μίσος πρὸς τὶς μοναστικὲς ὑποσχέσεις. (Ἡ ἀκηδία εἶναι ἀκόμη) αὐτὴ ποὺ μακαρίζει τοὺς κοσμικούς, ποὺ κατηγορεῖ τὸν Θεὸ ὅτι δὲν εἶναι εὐσπλαγχνικὸς καὶ φιλάνθρωπος, ποὺ φέρνει ἀτονία τὴν ὥρα τῆς ψαλμῳδίας καὶ ἀδυναμία τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς»[18]

Ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό καί ἡ ἀλλοτρίωσή του.

 

  Ζοῦμε σ’ ἕναν κόσμο, πού βουλιάζει ὅλο καί περισσότερο στήν θλίψη, στήν ἀνία, στήν σαρκικότητα, στήν μοναξιά. Εἶναι ὅλα αὐτά, τά πικρά ἀποτελέσματα τῆς ἀπομάκρυνσης ἀπό τόν Θεό. Δυστυχῶς, ἡ συντριπτική πλειοψηφία τῶν ἀνθρώπων ἔχουν ἀρνηθεῖ τόν Δημιουργό τους.

«Ὅσο ἀπομακρύνονται οἱ ἄνθρωποι ἀπό τήν φυσική ζωή, τήν ἁπλή», παρατηρεῖ ὁ ὁσιώτατος Γέροντας Παΐσιος, «καί προχωροῦν στήν πολυτέλεια, τόσο αὐξάνει καί τό ἀνθρώπινο ἄγχος. Καί ὅσο ἀπομακρύνονται ἀπό τόν Θεό, ἑπόμενο εἶναι νά μή βρίσκουν πουθενά ἀνάπαυση. Γι’ αὐτό γυρίζουν ἀνήσυχοι ἀκόμη καί γύρω ἀπό τό φεγγάρι –σάν τό λουρί τῆς μηχανῆς γύρω ἀπό τήν τρελλή ρόδα[7]–, γιατί ὁλόκληρος ὁ πλανήτης μας δέν χωράει τήν πολλή τους ἀνησυχία.

Ἀπό τήν κοσμική καλοπέραση, ἀπό τήν κοσμική εὐτυχία, βγαίνει τό κοσμικό ἄγχος.Ἡ ἐξωτερική μόρφωση μέ τό ἄγχος ὁδηγεῖ καθημερινῶς ἑκατοντάδες ἀνθρώπων (ἀκόμη καί μικρά παιδιά μέ ἄγχος) στίς ψυχαναλύσεις καί στούς ψυχιάτρους καί κτίζει συνεχῶς Ψυχιατρεῖα καί μετεκπαιδεύει ψυχιάτρους …

Ἡ αἰτία τῆς κατάθλιψης. Εἰσαγωγικά

 

 Εἰσαγωγικά
Μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ ἄς ἀρχίσουμε μ’ ἕνα περιστατικό πού τό διηγεῖται ὁ Ἅγιος Γέροντας Πορφύριος:
« Μία φορά εἶχε ἔλθει μία κυρία ἐδῶ καί μοῦ ἔλεγε ὅτι πάσχει ἀπό κατάθλιψη, καί μοῦ ζητοῦσε νά τή συμβουλέψω τί πρέπει νά κάνει, γιά νά γλιτώσει ἀπ’ αὐτό τό πράγμα. Τώρα ἡ αἰτία πού ἦλθα ἐδῶ, ἔλεγε, εἶναι ὅτι μέ μάλωσε ὁ ἄνδρας μου, γιατί εἶχα κάνει κάποιο λάθος, καί ἐκεῖ ἀγανάκτησε καί μοῦ φέρθηκε πολύ ἄσχημα καί μ’ ἐπίασε πολύ δυνατή κατάθλιψη.
Δέν ἔφαγα τό βράδυ, ὅλη τή νύχτα ἤμουνα μελαγχολική, ζοῦσα σ’ ἕνα πέλαγος, μέσα σέ μία μαυρίλα σέ μία ἀπελπισία, τέτοιοι λογισμοί ὅτι, τί τή θέλω τή ζωή; Τί τή θέλω ἤ καλύτερα εἶναι νά μή ζῶ, ὅλο τέτοιες ἰδέες πού μοῦ δυνάμωναν τήν κατάθλιψη μέχρι αὐτοκτονίας. Κοιμήθηκα, ἀλλά καί τό πρωί ὅμως ἤμουνα βαριά, ὁ σύζυγός μου προσπάθησε νά μοῦ μιλήσει, ἀλλά ἐγώ δέ μιλοῦσα. Λοιπόν, σηκώθηκε, ἔφτιαξε μόνος του τόν καφέ, εἶπε νά μοῦ φέρει καφέ, ἐγώ δέν ἤθελα κι ἔφυγε.

Ὁ πνευματικός ἄνθρωπος κατά τόν Ὅσιο Γέροντα Πορφύριο

 

  Ὁ πνευματικός ἄνθρωπος δέν εἶναι ὁ «κουλτουριάρης», αὐτός πού συχνάζει σέ διαλέξεις, κοντσέρτα ἤ θέατρα. Ἀληθινά πνευματικός εἶναι ὁ ἁγιοπνευματικός ἄνθρωπος. Εἶναι αὐτός, πού ἔχει ἐνεργό τό Ἅγιο Πνεῦμα· κινεῖται καί ἐμπνέεται ἀπό Αὐτό.
Ὁ θεραπευμένος (πνευματικά ὑγιής) ἄνθρωπος ἔχει τό φωτισμό ἀπό τήν Θεία Χάρη καί- ἄν θέλει ὁ Θεός- τή  θέωση,  ἐπίσης  ἀπό τήν Θεία Χάρη[1]. Ὁ ὑγιής πνευματικά ἄνθρωπος εἶναι αὐτός, πού βρίσκεται στό στάδιο τοῦ φωτισμοῦ, δηλαδή ἔχει ἀδιάλειπτη προσευχή, ἡ ὁποία στήν πληρέστερη μορφή της εἶναι αὐτενεργοῦσα[2]. Ὁ ἄνθρωπος δηλαδή δέν προσεύχεται κάνοντας δική του προσπάθεια, ἀλλά «ἀκούει» ἐντός του[3] τήν προσευχή, πού κάνει τό Ἅγιο Πνεῦμα «κράζον Ἀββᾶ ὁ Πατήρ»[4]. «Στήν Ἐκκλησία», τόνιζε ὁ ὅσιος Πορφύριος, «γίνεται ἡ Θεία συνουσία, γινόμαστε ἔνθεοι»[5]. Ἡ ἀγάπη Του θέλει νά μᾶς κάνει «θεούς κατά Χάριν καί δωρεάν»[6]. Αὐτό τό κάνει διά τοῦ θεραπευτηρίου, πού λέγεται Ἐκκλησία σ’ ὅσους ἀφήνονται στήν θεραπευτική Του φροντίδα.Ἡ θέωση εἶναι ὁ σκοπός τῆς ὕπαρξής μας.

Ἕνα ἀστέρι τῆς Ὀρθοδοξίας.Ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ. Κεφ.Α μέρος β’

   ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΠΑΥΛΟΣ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Ο ΕΚΛΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

ΚΕΦ. Α΄ μέρος β΄

Μόλις ὁ Παῦλος πῆρε στά ἀτρεμῆ χέρια του τό τιμόνι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, προχώρησε σταθερά σέ ὅ,τι χρειαζόταν γιά τή στερέωση τῆς Πίστεως καί τήν προστασία τοῦ ποιμνίου ἀπό τούς “βαρεῖς λύκους” τῶν αἱρέσεων.

Πολλές “συμπληγάδες” περνοῦσε καθημερινά τό σκάφος τῆς Ἐκκλησίας καί ὁ ἴδιος. Ὅμως στηριγμένος ἐπάνω στόν Χριστό, στό Θεό τῆς θυσίας ἀλλά καί τοῦ θριάμβου, πορευόταν νικητής. Ἡ Χάρις πού τόν στόλιζε, εἶχε τόσο εὐεργετική ἐπίδραση σ᾿ ὅσους τόν πλησίαζαν, ὥστε πολλοί ἀπό αὐτούς πού εἶχαν παρασυρθεῖ, ἐπέστρεφαν στήν Ὀρθόδοξη Πίστη. Ὁ Παῦλος ἦταν ἀπό τούς σπάνιους ἀνθρώπους, πού δέν τούς σφραγίζει ἡ ἐποχή τους, ἀλλά τό ἀντιστροφό, ἐκεῖνοι ἐπιρεάζουν καί σφραγίζουν τήν ἐποχή τους καί γράφουν μέ τή ζωή τους τήν ἱστορία της.

Ἕνα ἀστέρι τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ,ΚΕΦ. Α΄ μέρος α΄

 

 ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΠΑΥΛΟΣ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Αὐτόμελον.
Θείας πίστεως ὁμολογία, ἄλλον Παῦλόν σε τῇ Ἐκκλησίᾳ, ζηλωτὴν ἐν ἱερεῦσιν ἀνέδειξε· συνεκβοᾷ σοι καὶ Ἄβελ πρὸς Κύριον, καὶ Ζαχαρίου τὸ αἷμα τὸ δίκαιον. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ἀστράψας ἐν γῇ, ὡς ἄστρον οὐρανόφωτον, τὴν καθολικήν, φωτίζεις Ἐκκλησίαν νῦν, ὑπὲρ ἧς καὶ ἤθλησας, τὴν ψυχήν σου Παῦλε προθέμενος, καὶ ὡς Ζαχαρίου καὶ Ἀβελ τρανῶς, βοᾷ σου τὸ αἷμα πρὸς Κύριον.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν.

Ἡ διήγηση τοῦ Ὁσίου Παϊσίου Βελιτσκόφσκι γιά τήν ἀνακάλυψη τῶν πατερικῶν συγγραμμάτων στό Ἅγιον Ὄρος καί τήν μετάφρασή τους.

 

   Η  ΔΙΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΙΣΙΟΥ ΒΕΛΙΤΣΚΟΦΣΚΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥΣ.

ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΓΟΥΜΕΝΟ ΘΕΟΔΟΣΙΟ ΤΟΥ ΕΡΗΜΗΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΣΤΗΝ ΡΩΣΙΑ.

 Όταν ακόμη βρισκόμουν στο Αγιον Όρος με μικρό αριθμό αδελφών, γνώριζα καλά από τη διδασκαλία και τις εντολές των θεοφόρων πατέρων μας oτι αυτός ο οποίος έχει υπό την καθοδήγησή του αδελφούς, δεν πρέπει να τους διδάσκει και να τους νουθετεί κατά το δικό του φρόνημα και την κρίση. Αυτό πρέπει να γίνεται σύμφωνα με το αληθινό και ορθό πνεύμα της Αγίας Γραφής, όπως διδάσκουν οι θείοι πατέρες και οικουμενικοί διδάσκαλοι, καθώς επίσης διδάσκουν και οι φωτισμένοι από το Άγιο Πνεύμα διδάσκαλοι και οδηγοί τού μοναχικού βίου. Επίσης φοβόμουν και έτρεμα και τη μικρόνοιά μου, μήπως δηλαδή ένεκα της απειρίας μου, κατά τούς λόγους του Κυρίου , σαν τυφλός και ο ίδιος πέσω στον λάκκο της απώλειας, παρασύρω δέ και αυτούς πού με ακολουθούν.

Μετά τή Θεία Λειτουργία.Ἐπίλογος

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

 ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙΙ. ΜΕΤΑ ΤΉ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Ἐπίλογος

Ἡ Θεία Λατρεία, καί πρό πάντων ἡ κορύφωσή της ἡ Θεία Λειτουργία, ἀποτελεῖ τή μέγιστη Θεϊκή δωρεά. Διότι σ’ αὐτήν προσφέρεται ὁ ἴδιος ὁ Δωρεοδότης Κύριος. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ ζωή μας, εἶναι τό πᾶν γιά μᾶς, γιατί εἶναι ὁ Χριστός.

«SineDominico (esse) nonpossumus», διακήρυτ­ταν οἱ ἅγιοι Μάρτυρες, δηλ. «Χωρίς τήν Εὐχαριστία δέ μποροῦμε νά ζή­σουμε»¹². Εἶναι ἡ συγκεφαλαίωση τῆς ὅλης Οἰκονομίας. Σ’ αὐτήν συνάγε­ται καί εὐχαριστεῖ ὅλη ἡ Ἐκκλησία καί ὅλη ἡ κτίση. Σ’ αὐτήν φανερώνεται ἡ Ἁγία Τριάδα. Ἡ Θεία Λειτουργία συνιστᾶ τήν εὐλογημένη διαδικασία τῆς σωτηρίας μας, τῆς θέωσής μας. Ἀποτελεῖ τήν ὁδό, τόν τρόπο ζωῆς γιά τήν ἀποκατάσταση τοῦ «κατ’ εἰκόνα» καί τήν ἐπίτευξη τοῦ «καθ’ ὁμοίω­σιν». Εἶναι ὁ τρόπος τῆς φανέρωσης τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ἀληθινῆς Ζωῆς. Καλούμαστε νά Τή ζοῦμε κάθε φορά ὅσο γίνεται καί πιό ἔντονα. Οἱ τρόποι, τό κατά δύναμιν, εἰπώθηκαν. Ἐναπόκειται σέ μᾶς ἡ υἱοθέτησή τους.Τότε κάθε Θ. Λειτουργία θά εἶναι μία θεοκοινωνία, μιά ἐμπειρία τοῦ ἀκτίστου, μία μετοχή στή Ζωή. Χωρίς αὐτή τή Ζωή, ἡ ζωή δέν ἔχει ἔννοια εἶναι «ἀ-νόητη».

Λειτουργία μετά τή Θ. Λειτουργία

Μετά τή Θεία Λειτουργία.Προσοχή ὤστε Θεία Λειτουργία νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας (Λειτουργία μετά τήν λειτουργία)

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

 ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙΙ. ΜΕΤΑ ΤΉ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Β) Προσοχή ὤστε Θεία Λειτουργία νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας (Λειτουργία μετά τήν λειτουργία)

Ἡ Λατρεία πρέπει νά εἶναι ἀδιάλειπτη. «Ἐν παντί καιρῷ καί τόπῳ».

Ἡ Θεία Λειτουργία δέν πρέπει νά σταματάει μέ τό «Δι' εὐχῶν...» τοῦ λειτουργοῦ, ἀλλά νά συνεχίζεται σ' ὅλη τή διάρκεια τῆς ἡμέρας, σ' ὅλη μας τή ζωή. Μέσα στό Ναό τοῦ Σύμπαντος καλούμαστε νά συνεχίζουμε τήν αἰώνια λειτουργία μπροστά στόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό. Νά ζοῦμε καί νά πράττου­με σ’ ὅλη μας τή ζωή, ὅπως καί μέσα στό Ναό τήν ὥρα τῆς προσφορᾶς τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Ἡ Θεία λατρεία πρέπει ν' ἀγκαλιάζει ὅλη τή ζωή μας. Νά εἶναι ἀδιάλειπτη ὥστε νά ἐξαγιάζει τήν κάθε στιγμή. Πρέπει νά λατρεύουμε τό Θεό μέ ὁσιό­τητα καί δικαιοσύνη· μέ τήν ἐξάσκηση κάθε ἀρετῆς. Γι΄ αὐτό εἶναι ἀπαραί­τητη ἡ βία, ἡ κακοπάθεια καί ἡ ταπεινοφροσύνη.

Διαβάστε περισσότερα »

Μετά τή Θεία Λειτουργία.Εὐχαριστία

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

 ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙΙ. ΜΕΤΑ ΤΉ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
α) Εὐχαριστία
Ἡ εὐχαριστία γιά τή Θεία Λειτουργία πού ζήσαμε, διαφυλάττει τή Θεία Χάρη, πού δεχθήκαμε κατά τή διάρκειά Της.
«Ἐκεῖνο πού φέρνει τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο», λέγει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ, «εἶναι ἡ καρδιά πού κινεῖται πάντοτε σέ ἀκατάπαυστη εὐχαριστία»¹.
Καί πάλι:«… ἐκεῖνος πού πῆρε ἀπό τόν Θεό δῶρο καί παραμένει ἀχάριστος, ἑτοιμάζει τήν στέρηση τοῦ δώρου. (Αὐτό συμβαίνει) Διότι ἔκανε τόν ἑαυτό του ἀνάξιο τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ, ὅπως λέει ὁ Μέγας Βασίλειος. Ἡ εὐχαριστία (εἶναι αὐτή πού) παρακαλεῖ τό Θεό γιά ἐμᾶς»². Ὁ καλύτερος τρόπος γιά νά φυλάξουμε τίς δωρεές τοῦ Θεοῦ, διδάσκει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, εἶναι τό νά τίς θυμόμαστε καί νά εὐχαριστοῦμε συνεχῶς τόν Κύριο γι’ αὐτές. «Καλά συνέβησαν; Εὐλόγησε τόν Θεό καί μένει τά καλά. Κακά συνέβησαν;

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Τέλεια «παράθεση»-«ἐγκατάλειψη» ὅλων στό Θεό: «Ἐαυτούς καί ἀλλήλους καί πάσαν τήν ζωήν ὑμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

  ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙ. ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

θ)Τέλεια «παράθεση»-«ἐγκατάλειψη» ὅλων στό Θεό: «Ἐαυτούς καί ἀλλήλους καί πάσαν τήν ζωήν ὑμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα».
Πίστη καί ὄχι ἄγχος. Τελεία ἐμπιστοσύνη στή Θεία Πρόνοια. Νά τί εἶναι ἀπαραίτητο κάθε στιγμή καί μάλιστα στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας νά κάνουμε. Ἐκεῖνος μᾶς εἶπε: «ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν βασιλείαν καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν· μή οὖν μεριμνήσητε εἰς τήν αὔριον» (Μτ. 6, 34). Ποτέ ὁ Χριστιανός δέν πρέπει νά ἄγχεται, νά ἀπελπίζεται καί νά φοβᾶται ὅ,τιδήποτε. Τό ἄγχος φανερώνει ὀλιγοπιστία, ἐνῶ ἡ εἰρήνη τῆς ψυχῆς ἔρχεται μέ τήν Θεία Χάρη, πού ἐπισκιάζει τούς πιστούς, τούς ταπεινούς, «τούς φοβουμένους τόν Κύριο», τούς ἐμπιστευομένους τήν ζωή τους καθώς καί τά πάντα σ’ Αὐτόν.  ι) Συμμετέχουμε στή Θεία Λειτουργία καί γενικά στήν προσευχή ὄχι μόνο μέ τήν ψυχή ἀλλά καί μέ τό σῶμα :
Πρέπει νά στεκόμαστε ὄρθιοι, τό κατά δύναμη καθώς καί νά κάνουμε μετάνοιες ὅταν ἁρμόζει (π.χ. στό σημεῖο πού ψάλλουμε : «Τήν ὄντως Θεοτόκον»). Πολύ ὠφέλιμο εἶναι νά κλίνουμε γόνυ (γονυκλισία) ὅταν πρέπει, καί νά σκύβουμε (κλίσις τῆς κεφαλῆς) ὅταν προτρεπόμαστε ἀπό τόν ἱερέα μέ τό: «τάς κεφαλάς ἡμῶν τῷ Κυρίῳ κλίνωμεν».

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Καθολική προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τῶν πάντων στόν Θεό.

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

  ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙ. ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

η)Καθολική προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ μας

καί τῶν πάντων στόν Θεό.

Ὁ ἄνθρωπος προσφέρει τήν κτίση πρός δόξα Θεοῦ ξεκινώντας ἀπό τόν ἑαυτό του. Ἡ λογική λατρεία εἶναι ἡ προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ μας ὁ ὁποῖος πρέπει νά εἶναι: «θυσία ζῶσα ἁγία εὐάρεστος».

Ὁ ἄνθρωπος εἶναι κτίσμα – ἀλλά μέσα στήν κτίση ἔχει μιά ξεχωρι­στή θέση και ἀποστολή. Εἶναι ἡ κορωνίδα της καί ἔχει ἕνα διττό χαρακτηριστικό στή φύση του. Συναποτελεῖται ἀπό πνεῦμα και ὕλη. Ὅπως θεολογεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, ὁ ἄνθρωπος εἶναι «μεθόριος», συμμετέχει καί τοῦ νοητοῦ καί τοῦ αἰσθητοῦ κόσμου…

Ὁ ἄνθρωπος γίνεται μεσίτης μεταξύ τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς… εἶναι ὁ ἱερέας τῆς Δημιουργίας… Προσφέρει τήν κτίση πρός δόξα Θεοῦ ξεκινώντας ἀπό τόν ἑαυτό του, ὅπως γράφει χαρακτηριστικά ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «οὐκ οἴδατε ὅτι τό σῶμα ὑμῶν ναός τοῦ ἐν ὑμῖν Ἁγίου Πνεύματος ἐστιν, οὗ ἔχετε ἀπό Θεοῦ καί οὐκ ἐστέ ἑαυτῶν;… δοξάσετε δή τόν Θεόν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καί ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν» (Α’ Κορ. 6, 19-20). «Παρακαλῶ οὖν ἡμᾶς, ἀδελφοί, διά τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ Θεοῦ, παραστῆσαι τά σώματα ἡμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τήν λογικήν λατρείαν ἡμῶν…» (Ρωμ. 12, 1).

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Συγκλονισμός ἀπό τήν Θεία συγκατάβαση καί ἀγάπη. «Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του»

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Συγκλονισμός ἀπό τήν Θεία συγκατάβαση καί ἀγάπη. «Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του»

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

 ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙ. ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ζ)Συγκλονισμός ἀπό τήν Θεία συγκατάβαση καί ἀγάπη. «Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του».

Θά πρέπει νά κάνουμε συνεχή προσπάθεια γιά νά εἶναι ἐλεύθερος ὁ νοῦς μας ἀπό κάθετι ἄλλο ὥστε νά μπορεῖ νά παρακολουθεῖ τά λεγόμενα καί τελούμενα στή διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας καί νά συγκλονίζεται ἀπό αὐτά.

«Πᾶσαν νῦν βιωτικήν ἀποθώμεθα μέριμναν» μᾶς προτρέπει ὁ Χερουβικός ὕμνος. Δέν ἐπιτρέπεται ἐκείνη τήν ὥρα νά σκεπτόμαστε τά γήϊνα καί τά βιοτικά, ὅ,τι δήποτε ἄλλο πλήν τοῦ Θεοῦ. Ἄς συγκλονιζόμαστε κάθε φορά, πού μετέχουμε στήν ἀναίμακτη Θυσία, κατά τήν Ὁποία αὐτοπροσφέρεται γιά χάρη μας ὁ Κύριος Ἰησοῦς στόν Πατέρα. Ἄς Τόν δοξάζουμε καί ἄς Τόν εὐχαριστοῦμε γιά τήν ἄπειρη θυσιαστική Του ἀγάπη. Ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅτι κανείς δέν μᾶς ἀγάπησε καί δέν μᾶς ἀγαπᾶ, οὔτε θά μᾶς ἀγαπήσει ποτέ στό μέλλον, ὅπως Αὐτός. Ἄς μήν ξεχνοῦμε ὅτι μόνο ὁ Κύριος πέθανε μέ φρικτό θάνατο γιά χάρη μας καί συνεχίζει νά θυσιάζεται γιά μᾶς μυστηριακά σέ κάθε Θεία Λειτουργία.

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Τό μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν…

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

 ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙ. ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

β) Τό μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν…

Πολλές φορές μέσα στό ναό παρασυρόμαστε σέ κατακρίσεις. Κατακρίνουμε τόν ἱερέα ἤ τούς ψάλτες ἤ καί τούς ἀδελφούς λαϊκούς. Κάποιος νέος πού δέν κατέκρινε τίς δύο γυναῖκες πού στάθηκαν μπροστά του(ἐνῶ ἔπρεπε νά πᾶνε στό κλῖτος τῶν γυναικῶν) μέσα στήν ἐκκλησία, εἶδε κατόπιν τήν Ἁγία Τριάδα..

 γ) Συγκέντρωση τοῦ νοῦ

Πρέπει νά κάνουμε ἔντονη προσπάθεια ὥστε νά κατευθύνουμε – συμμαζεύουμε τό νοῦ στήν καρδιά μας. Συνεχής ἄς εἶναι ἡ προσπάθεια ὥστε νά ἔχουμε ἀδιάλειπτη ἐσωτερική συνομιλία μέ τό Θεό μέσα μας, στήν καρδιά μας. (Ἄς ἐρευνήσουμε, ὥστε νά βροῦμε τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο θά νιώθουμε καλλίτερα, θά «κάνουμε δικές μας» τίς αἰτήσεις. Ἴσως μία προσπάθεια μέσα μας, νά τίς μεταγλωττίζουμε στή νέα ἑλληνική, νά βοηθοῦσε, ὥστε νά τίς ζοῦμε ἐντονώτερα).

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Ταπείνωση τελωνική

   ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ:

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΓΝΗΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ

 ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ:

ΙΙ. ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Ἡ Εἴσοδός μας στό ναό τοῦ Θεοῦ θά πρέπει νά εἶναι κάτι τό συγκλονιστικό. Πορευόμαστε «εἰς συνάντησίν Του». «Ὡς φοβερός ὁ τόπος οὗτος…οἶκος Θεοῦ». Ἄς ἔχουμε:

 α) Ταπείνωση τελωνική

Πρέπει νά σταθοῦμε μπροστά στόν Θεό ὅπως ὁ κατάδικος μπροστά στόν δικαστή. Ὅπως ὁ μακάριος τελώνης καί ὄχι ὅπως ὁ μεγάλαυχος Φαρισαῖος. Μαζί μέ τόν προφητάνακτα Δαυΐδ ἄς βοήσουμε νοερῶς: «σκώληξ εἰμί καί οὐκ ἄνθρωπος». Ἄς προχωρήσουμε πρός τό Ἅγιο Βῆμα μέ βαθειά συναίσθηση τοῦ χρέους καί τῆς ἀγένειας- ἀχαριστίας μας : «Χριστέ μου ἐσύ στέκεις στήν πόρτα μου καί ἐγώ σ’ ἀφήνω νά περιμένεις· δέν σοῦ ἀνοίγω. Πόσες φορές δέν μέ κάλεσες…Πόσες φορές δέν μοῦ κτύπησες τήν πόρτα τῆς καρδιᾶς μου. Πόσες φορές δέν μοῦ ζήτησες νά συνομιλήσουμε…Πόσες φορές δέν μέ νουθέτησες τόσο ἁπαλά, σχεδόν ἀνεπαίσθητα…πολύ πιό στοργικά ἀπό ὅτι τό κάνει μία μητέρα στό μωρό της. Εἶμαι ἀνάξιος Κύριε νά εἰσέλθω στό Ναό σου, ἀνάξιος νά σταθῶ μπροστά σου, ἀνάξιος νά Σοῦ ὁμιλήσω καί νά Σοῦ ζητήσω ὅτιδήποτε. Μόνο ἐλέησέ με καί μή μοῦ καταλογίσης τήν ἀφροσύνη μου καί τίς ἁμαρτίες μου…».