Τό Ἱερό Ἀντιμήνσιο: ἀντικαθιστᾶ τήν Ἁγία Τράπεζα καί χωρίς αὐτό Θεία Λειτουργία δέν τελεῖται. Πάνω στό Ἀντιμήνσιο μέ τό διπλωμένο καί συρραμμένο εἰλητό, τοποθετεῖται τό Ἱερό Εὐαγγέλιο, ἀντι τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
Στά χρόνια τῶν Διωγμῶν, ὡς Ἁγία Τράπεζα χρησιμοποιήθηκε ἀκόμη καί τό στῆθος τῶν Μαρτύρων!
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Λουκιανός ἐπρόκειτο νά πεθάνη μαρτυρικά γιά τήν πίστι τοῦ Χριστοῦ. Ἦταν ἤδη φυλακισμένος. Ναός στή φυλακή δέν ὑπῆρχε, ἀλλά καί ὁ Μάρτυς δέν μποροῦσε νά μετακινηθῆ, ὄχι μόνο γιατί ἦταν δεμένος μέ βαρειές ἁλυσίδες, ἀλλά καί γιατί τήν προηγουμένη ἡμέρα εἶχε βασανισθῆ σκληρά, γιά νά ὑπογράψη καί νά δηλώση ὅτι προσκυνᾶ τά εἴδωλα καί ἀρνεῖται τόν Χριστό.
Ὄπως ἦταν, λοιπόν, καταπληγωμένος, ξαπλωμένος κάτω, δεμένος μέ τίς ἁλυσίδες καί ἐπειδή ἦταν ἱερεύς, ἐτέλεσε ὁ ἴδιος πάνω στό στῆθος του, μέσα σέ φρικτούς καί δυνατούς πόνους, τήν φρικτωτάτη Θυσία τῆς Θείας Λειτουργίας, χρησιμοποιῶντας τόν ἄρτο καί τόν οἶνο, πού τοῦ ἔφεραν κρυφά γιά τά Τίμια Δῶρα ἐκεῖ, στή φυλακή.
Στή φυλακή ὄμως δέν ἦταν μόνος.Ὑπῆρχαν κι ἄλλοι χριστιανοί, ὑποψήφιοι Μάρτυρες κι αὐτοί, μελλοθάνατοι γιά τό Χριστό. Ὅλοι μαζί ἔκαναν ἕναν κύκλο γύρο ἀπό τόν Ἅγιο Λουκιανό σέ σχῆμα Ναοῦ, Ἀγγέλων καί Ἁγίων καί κάλυπταν ἔτσι ἀπό πάνω τόν Μάρτυρα, γιά νά μήν πάρουν εἴδησι οἱ εἰδωλολάτρες δεσμοφύλακες καί οἱ δήμιοι «τά τελούμενα» τῆς Θείας Λειτουργίας. Φύλαξαν δηλαδή τό μεγάλο Μυστήριο ἀπό τά βέβηλα μάτια τῶν εἰδωλολατρῶν. (Καλλινίκου Κ. πρωτ.).
Ὅταν ὕστερα ἀπό τριανταοκτώ ὁλόκληρα χρόνια ἐγκλείστου βίου καί σκληρῶν ἀσκήσεων, θέλησε νά λειτουργηθῆ καί νά κοινωνήση τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων (δέν εἶχε λειτουργηθῆ τριανταοκτώ ὁλόκληρα χρόνια! δέν εἶχε κοινωνήσει ἐκουσίως αὐτά τά χρόνια!) αὐτή του τήν ἐπιθυμία τήν εἶπε στόν Ἅγιο Θεοδώρητο, πού τόν ἐπισκέφθηκε. Διότι, ὅταν ἄνοιξε τήν πόρτα τῆς ἐγκλείστρας του, γιά νά δεχθῆ ἐπισκέπτες, δέχθηκε πρῶτο τόν Ἅγιο Θεοδώρητο μαζί μέ δύο διακόνους ὑποτακτικούς του.
Σ᾿ αὐτόν λοιπόν εἶπε:
«Θέλω νά τελεσθῆ ἡ Θεία Λειτουργία καί νά κοινωνήσω τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Αὔριο μέ καλεῖ ὁ Κύριος!»
Τότε ὁ Ἅγιος Θεοδώρητος ἀμέσως καί πρόθυμα ἐτέλεσε τήν κοσμοσωτήριο Θεία Λειτουργία χρησιμοποιῶντας γιά Ἁγία Τράπεζα τά χέρια, τίς ἁπλωμένες παλάμες τῶν δύο διακόνων! Φρικτός Γολγοθᾶς καί νοητό Θυσιαστήριο τά χέρια καί οἱ παλάμες τῶν δύο διακόνων… (Ὁ Χριστιανικός Ναός…»ὅ. π., σελ. 190).
Αὐτές βέβαια εἶναι ἐξαιρέσεις, πού γίνονται σπανιότατα, ἀλλά ἀπαραίτητες, ὅταν οἱ περιστάσεις τό ἀπαιτοῦν. Ἁγία Τράπεζα λοιπόν καί Ἀντιμήνσιο ἔγιναν τά στήθη τῶν Μαρτύρων καί οἱ παλάμες τῶν ἱεροδιακόνων.
Πρωτ. Στεφάνου Κ. Ἀναγνωστόπουλου
Ἀπό τό βιβλίο: «ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ»
http://www.hristospanagia.gr/?p=20931#more-20931
