Δ. ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ
Ἡ ἀναγκαιότητα τῆς ἄσκησης καί τῆς ἐγκράτειας Ἄλλες ἀσκήσεις πού συνιστοῦσε ἔνθερμα ὁ Ὅσιος Πορφύριος εἶναι οἱ μετάνοιες καί ἡ ἀγρυπνία. Ὁ κόπος τοῦ σώματος, εἶναι μία θυσία εὐάρεστη στόν Θεό, ὅταν γίνεται ἀπό ἀγάπη γιά τόν Θεό. Ὁ Θεός δέν ἔχει ἀνάγκη ἀπό αὐτόν τόν κόπο. Ἐμεῖς ἔχουμε ἀνάγκη διότι ἡ ἀγάπη μας πρός Αὐτόν, ὅπως δίδασκε ὁ Ὅσιος, μᾶς παρακινεῖ νά κάνουμε θυσίες γιά χάρη Του. Μέ τήν ἄσκηση μας ἐκφράζουμε αὐτή μας τήν ἀγάπη στόν Κύριο.
Ὁ Ἅγιος τόνιζε ὅτι οἱ ἀσκητικοί
κόποι δέν αὐτονομοῦνται, δέν εἶναι αὐτοσκοπός ἀλλά εἶναι τύπος
ἀπαραίτητος γιά νά φτάσουμε στήν οὐσία[137].
Οἱ μετάνοιες καί γενικά ἡ ἄσκηση
δέν εἶναι κάποιο «καθῆκον νομικοῦ τύπου», ἀλλά μέσον, γιά νά ἀγαπήσουμε
καί νά ἐκφράσουμε τήν ἀγάπη μας μέ αἰσθητό τρόπο. Οἱ μετάνοιες καί ὅλες
οἱ ἀσκήσεις πρέπει νά γίνονται μέ ἀγάπη πρός τόν Χριστό καί ὄχι «τυπικά». Ὅποιος ὅμως, δίδασκε ὁ σοφισμένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα Ὅσιος, δέν ἔχει διάθεση νά κάνει κόπους καί ἄσκηση γιά τόν Ἠγαπημένο, ἀποκλείει ἀπό μόνος του τήν Θεία Χάρη γιά τόν ἑαυτό του[138].
Ὁ ἀγωνιστής Ἅγιος Γέροντας προέτρεπε
νά κάνουμε λίγες μετάνοιες καλά, χωρίς νά τίς μετρᾶμε. Εἶναι πολύ
καλλίτερο ἀπό τό νά κάνουμε πολλές, ἀλλά τυπικά χωρίς Θεῖο Ἔρωτα. Ὁ
λίγος κόπος, ἀπό ἀγάπη γιά τόν Χριστό, ἑλκύει τήν Θεία Χάρη. Ὁ σωματικός
κόπος ταπεινώνει τό σῶμα καί διά τοῦ σώματος συνταπεινώνεται ἡ ψυχή καί
ἑλκύεται ἡ Θεία Χάρη. Ἡ Θεία Χάρη ἐξουδετερώνει τόν σωματικό κόπο καί
χαρίζει στόν ἄνθρωπο τήν κάθαρση ἀπό τά πάθη καί τήν ψυχοσωματική ὑγεία.
Μέ τίς μετάνοιες, μάλιστα, δίδασκε ὁ
ἀείποτε ἀσκούμενος Ὅσιος Γέροντας, ἔρχεται ἀπ’ εὐθείας ἡ Χάρη στήν ψυχή,
ἡ εἰρήνη καί ἡ χαρά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στή συνέχεια, χαριτώνεται καί
τό σῶμα καί εἰρηνεύει[139]. Εἰδικά γιά τίς γονυκλισίες θά ἀναφερθοῦμε
στήν ἑπόμενη ὑποενότητα.συνεχίζεται…
Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης
[138] Ὅ. π. σελ. 355-357.