«Κανείς
δέν μπορεῖ νά πλησιάσῃ στόν Θεό, παρά μόνον αὐτός, πού χωρίζεται ἀπό
τόν κόσμο· χωρισμό ἀπό τόν κόσμο ἐννοῶ, ὄχι τήν ἀναχώρησι τοῦ σώματος,
ἀλλά τήν ἀναχώρησι ἀπό τά πράγματα τοῦ κόσμου»1.
Αὐτά μᾶς διδάσκει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός διά τοῦ μεγάλου Ὁσίου Του
Ἰσαάκ τοῦ Σύρου. Δέν μᾶς διδάσκει νά φύγουμε ἀπό τόν κόσμο καί νά
γίνουμε μοναχοί ἤ ἀναχωρητές. Μᾶς προτρέπει ὅμως νά φύγουμε ἀπό τήν
κοσμική νοοτροπία, ἀπό τήν ὑποδούλωσι στά πράγματα τοῦ κόσμου.
Μᾶς καλεῖ σέ μία εἰρηνική ἀλλά καί
μεγαλειώδη ἀντίστασι στά τρία «Φ», στήν Φιληδονία, τήν Φιλαργυρία καί
τήν Φιλοδοξία. Αὐτές εἶναι οἱ τρεῖς μεγάλες ἄρρωστες ἀγάπες, οἱ ὁποῖες
κυβερνοῦν τόν κόσμο καί τούς ὑποτακτικούς του. Ὁ Κύριος διά τοῦ Ἁγίου
Του μᾶς καλεῖ νά πολεμήσουμε, νά ἀρνηθοῦμε, καί νά ἀποβάλλουμε:
Α)Τήν ἀγάπη στά χρήματα καί τά ὑλικά
πράγματα, δηλ. τήν φιλαργυρία, τήν φιλοκτημοσύνη, τήν ἀγάπη γιά τήν
πολυτέλεια καί τόν καταναλωτισμό.
Β) Τήν ἀγάπη στίς σαρκικές ἡδονές καί ἀπολαύσεις δηλ. τήν φιληδονία, τό πνεῦμα τῆς ἄνεσης καί καλοπέρασης.
Γ) Τήν ἀγάπη γιά τή μάταιη δόξα τοῦ
κόσμου, δηλ. τήν φιλοδοξία, τήν ματαιοδοξία, τήν ὑποταγή στή μόδα, τήν
ἐπιθυμία νά μᾶς ἀγαποῦν, τήν ἐπιθυμία νά ἀρέσουμε, τήν ἐπιθυμία γιά
ἔπαινο καί γιά ἀποδοχή ἀπό τόν κόσμο.
«Ὁ κόσμος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται»2
μᾶς διδάσκει ὁ ἀψευδής λόγος τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή ὁ κόσμος μέ τήν βιβλική
ἔννοια ἀνήκει στόν πονηρό, ὁ κόσμος κυβερνιέται ἀπό τόν πονηρό. Ὁ
κόσμος σύμφωνα μέ τήν Ἁγία Γραφή εἶναι «ἡ ἐπιθυμία τῆς σαρκὸς καὶ ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν καὶ ἡ ἀλαζονεία τοῦ βίου»3.
Δηλαδή ὁ κόσμος εἶναι οἱ σαρκικές ἐπιθυμίες, ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν, ἡ
κενοδοξία, ἡ ἀνθρωπαρέσκεια, ἡ ἄπληστη φιλαργυρία, ἡ ἀλαζονεία, ἡ
ὑπερηφάνεια.
Ὁ κόσμος εἶναι τά τρία κυρίαρχα
πάθη ἡ φιληδονία, ἡ φιλαργυρία καί ἡ κενοδοξία, τά ὁποῖα πηγάζουν ἀπό
τήν φιλαυτία. Ὅποιος ἀγαπᾶ αὐτά εἶναι ἐχθρός τοῦ Θεοῦ. «Μοιχοὶ καὶ
μοιχαλίδες!», διακηρύττει ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, «οὐκ οἴδατε ὅτι ἡ
φιλία τοῦ κόσμου ἔχθρα τοῦ Θεοῦ ἐστιν; ὃς ἂν οὖν βουληθῇ φίλος εἶναι
τοῦ κόσμου, ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ καθίσταται»4. Δηλαδή:
«Δέν γνωρίζετε, δέν συνειδητοποιεῖτε, δέν τό καταλαβαίνετε ὅτι ἡ φιλία
τοῦ κόσμου εἶναι ἔχθρα πρός τόν Θεό; Ὅποιος θελήσει νά γίνῃ φίλος τοῦ
κόσμου γίνεται ἐχθρός τοῦ Θεοῦ».
Ἡ ἀναχώρησι ἀπό τά πράγματα τοῦ
κόσμου, ἡ ἀπέκδυσι τῆς νοοτροπίας τοῦ κόσμου, ἡ ἀπάρνησι ὅλων τῶν
κοσμικῶν στερεοτύπων καί κανόνων εἶναι τό ζητούμενο-προαπαιτούμενο γιά
ὅποιον θέλει νά πλησιάσῃ στόν Θεό καί νά σωθῇ.
Ὁ συμβιβασμός τοῦ Χριστοῦ μέ τόν
κόσμο εἶναι ἀδύνατος, ἐκτός καί ἄν ὁ κόσμος ἀρνηθῇ τόν ἑαυτό του, τίς
ἀρχές του καί ἀκολουθήσῃ τό Εὐαγγέλιο.
Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά γιά νά γίνῃ ὁ
Χριστιανός ἀγαπητός στόν κόσμο καί νά μήν διώκεται θά πρέπει νά
συμβιβασθῇ μέ τίς ἀρχές τοῦ κόσμου, ὁπότε αὐτομάτως χάνει τήν
χριστιανικότητά του. «Ὅποιος θελήσῃ νά γίνῃ φίλος τοῦ κόσμου, γίνεται
ἐχθρός τοῦ Θεοῦ»5.
Ὁ κλῆρος τοῦ χριστιανοῦ εἶναι πάντα ὁ διωγμός ἀπό τόν κόσμο. «Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε ἀλλά θαρσεῖτε ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον»6
μᾶς εἶπε ὁ Κύριος, προετοιμάζοντάς μας γιά τό μῖσος καί τούς ποικίλους
πειρασμούς, πού πρόκειται ὡς χριστιανοί νά ἀντιμετωπίσουμε ἀπό τόν
κόσμο. «Στόν κόσμο», μᾶς λέγει, «θά ἔχετε θλίψεις, ἀλλά ἔχετε θάρρος,
διότι ἐγώ ἔχω νικήσει τόν κόσμο». Ὁ Χριστιανός, ὅταν εἶναι ἀληθινός, θά
ἀντιμετωπίσῃ ἀναπόφευκτα τό μῖσος καί τίς διώξεις τοῦ κόσμου, ἀφοῦ ἡ ζωή
του δέν συμβαδίζει μέ τήν κοσμική ζωή. «Ἔσεσθε μισούμενοι ὑπό πάντων»7 μᾶς προλέγει ὁ Κύριος, δηλαδή «θά μισηθεῖτε ἀπό ὅλους ».
Καί πάλι μᾶς προετοιμάζει λέγοντας: «Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσιν»8.
Ἐφ’ ὅσον καταδιώχθηκε ὁ Χριστός μας θά καταδιωχθοῦμε καί ἐμεῖς. Διά
τοῦτο μᾶς καλεῖ σέ αὐταπάρνησι καί ἀπόφασι νά πεθάνουμε γιά χάρι Του,
ἀκόμη καί πάνω στό σταυρό.
Ἄς ἀγωνιστοῦμε νά γίνῃ πραγματικότητα καί γιά μᾶς τό τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι’ οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύρωται κἀγὼ τῷ κόσμῳ»9.
Ἄς μήν καυχηθοῦμε γιά τίποτε ἄλλο,
παρά μόνον γιά τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου μας. Μέ τή δύναμή Του ὁ κόσμος
ἔχει νεκρωθῇ γιά ἐμᾶς καί ἐμεῖς γιά τόν κόσμο.
Τῷ δέ Θεῷ ἡμῶν δόξα εἰς τούς αἰῶνας!
Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης
1 Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου, Λόγοι ἀσκητικοί, Λόγος Α΄,
Κριτική ἔκδοσι, Μάρκελλος Πιράρ, Ἱερά Μονή Ἰβήρων, 2012, σελ. 214:
«Οὐδείς δύναται πλησιάσαι τῷ Θεῷ, εἰ μή ὁ ἀποστῶν ἑαυτόν ἐκ τοῦ κόσμου·
ἀπόστασιν δέ λέγω, οὐ τήν ἐκδημίαν τοῦ σώματος, ἀλλά τῶν τοῦ κόσμου
πραγμάτων».
2 Α΄ Ἰω. 5, 19.
3 Α΄ Ἰω. 2, 16.
4 Ἰακ. 4, 4.
5 Ἰακ. 4, 4.
6 Ἰω. 16, 33.
7 Ματθ. 10, 22
8 Ἰω. 15, 20.